گروه سیاسی/ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی عصر دیروز در دیدار آقای «قاسم ژومارت توکایف» رئیس‌جمهور قزاقستان و هیأت همراه با اشاره به پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی میان ایران و قزاقستان، بر لزوم گسترش بیش از پیش همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های مختلف بویژه همکاری‌های منطقه‌ای تأکید کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، هماهنگی در زمینه مسائل سیاسی و اقتصادی را برای گسترش روابط ضروری خواندند و با تأکید بر لزوم فعال شدن کمیسیون مشترک خاطرنشان کردند: دو طرف باید برای پیگیری توافق‌ها و اجرایی شدن آنها تلاش مضاعفی انجام دهند. رهبر انقلاب اسلامی گسترش همکاری‌های فرهنگی ایران و قزاقستان را نیز مهم دانستند و افزودند: فارابی به‌عنوان یک فیلسوف و دانشمند اسلامی که اصالت قزاقستانی دارد و در ایران هزار سال درباره آثار او تحقیق و مطالعه شده است، می‌تواند مبنای همکاری‌های فرهنگی و تشکیل یک کمیته مشترک علمی میان دو کشور شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در خصوص مسائل مربوط به اوکراین گفتند: در قضیه اوکراین مشکل اصلی این است که غربی‌ها درصدد توسعه ناتو هستند و آنها هر جا که بتوانند برای گسترش نفوذ خود تأمل نخواهند کرد.
ایشان خاطرنشان کردند: باید مسائل را با دقت رصد و بررسی کرد و مراقب بود زیرا امریکایی‌ها و غربی‌ها همواره درصدد گسترش دایره نفوذ خود در مناطق مختلف از جمله در شرق و غرب آسیا و ضربه زدن به استقلال و اقتدار کشورها هستند.
در این دیدار که رئیس‌جمهور کشورمان نیز حضور داشت، آقای قاسم ژومارت توکایف رئیس‌جمهور قزاقستان گفت: مذاکرات بسیار خوبی با جناب آقای رئیسی داشتیم و اسنادی که به امضای دو طرف رسید می‌تواند زمینه‌ساز گسترش بیش از پیش روابط دو کشور باشد.
رئیس‌جمهور قزاقستان اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران و قزاقستان را عمیق خواند و با استقبال از پیشنهاد رهبر انقلاب برای تشکیل کمیته علمی در زمینه فارابی، دیدگاه‌های خود را درباره مسائل منطقه و شرایط اوکراین بیان و توضیحاتی درباره شرایط کشورش بعد از تلاش ناکام برای کودتا در دی ماه سال گذشته، ارائه کرد.

توکایف: آیت‌الله رئیسی سهم بزرگی در ارتقای سطح روابط دو کشور دارد

گروه سیاسی/ از نشانه‌های وجود ترافیک دیپلماتیک در تهران، همین بس که
4 روز پس از سفر رئیس جمهور و هیأت عالی رتبه ترکمنستان، روز گذشته تهران میزبان یکی دیگر از همسایگان بود، اما این ترافیک دیپلماتیک نه تنها نمایشی و کاغذی نبوده بلکه ثمرات عینی آن در حال رقم خوردن است.
سفر «قاسم ژومارت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان به ایران، یک روز پس از آن انجام شد که نخستین قطار کانتینری در خط ترانزیتی از مبدأ قزاقستان به تهران رسید تا به ترکیه برود. شنبه گذشته با رسیدن این قطار، یک حلقه مهم از خطوط ترانزیتی منطقه تکمیل شد؛ اتفاقی که جایگاه ترانزیتی ایران را ارتقا داده و درعین حال، زمینه گسترش مناسبات ایران با همسایگان را نیز فراهم خواهد کرد. روز گذشته هیأت‌های عالی رتبه ایران و قزاقستان، 9 یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند. این اسناد از حوزه سیاست خارجی و دپیلماسی، تا کشاورزی و نفت را شامل می‌‌شود. در سفر رئیس جمهور ترکمنستان به تهران نیز به همین میزان یادداشت تفاهم میان بخش‌های متناظر دوطرف امضا شد. مجموعه این شرایط نشان می‌‌دهد دولت سیزدهم تا اینجای کار توانسته بخش مهمی از رویکرد اصلی سیاست خارجی خود، یعنی گسترش سیاست همسایگی و افزایش مناسبات تجاری با همسایگان را عملی کند، بویژه اینکه درباره مناسبات با قزاقستان، روز گذشته رؤسای جمهور دو کشور اعلام کردند «در چند ماه اخیر» روابط تجاری ۵۰ درصد افزایش یافته است، هرچند آیت‌الله رئیسی و توکایف، این سطح از روابط را کافی ندانسته و خواستار افزایش سطح مبادلات به 3 میلیارد دلار در سال شدند. در این میان به نظر می‌‌رسد رئیس جمهور و دیپلماسی فردی او، یکی از ارکان تقویت و گسترش مناسبات همسایگی در دولت است. چه، همراستا با دیگر مهیمانان عالی رتبه که در سفر خود به تهران این مسأله را یادآور شده بودند، رئیس جمهور قزاقستان نیز دیروز بر نقش دیپلماسی فردی آیت‌الله رئیسی در ارتقای مناسبات دو کشور صحه گذاشت. «قاسم ژومارت توکایف» گفت که «آیت‌الله رئیسی سهم بزرگی در ارتقای سطح روابط دو کشور دارند.»
امضای 9 سند همکاری میان ایران و قزاقستان
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، «قاسم ژومارت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان که در سفری یک روزه به تهران آمد، روز گذشته در مجموعه تاریخی– فرهنگی سعدآباد از سوی رئیس جمهور کشورمان مورد استقبال رسمی قرار گرفت. در نشست مشترک هیأت‌های عالی‌رتبه ایران و قزاقستان که به ریاست رؤسای جمهور دو کشور برگزار شد، دو طرف درباره راهکار گسترش همکاری‌ها و تعاملات دوجانبه در زمینه‌های سیاسی،‌ اقتصادی،‌ انرژی، کشاورزی، ترانزیت کالا و ارتباطات رسانه‌ای بحث و تبادل نظر کردند. پیش از این نشست نیز رؤسای جمهور ایران و قزاقستان به طور خصوصی دیدار و گفت‌وگو کردند. پس از نشست مشترک هیأت‌های دو طرف، در حضور رؤسای جمهور، ۹ سند همکاری و یادداشت تفاهم میان ایران و قزاقستان به امضا رسید.
«یادداشت تفاهم میان مرکز مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه و مؤسسه تحقیقات سیاست خارجی وزارت امور خارجه قزاقستان»، «برنامه مبادلات فرهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ورزش قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری در زمینه مطالعات تحلیلی و تبادل تجربه میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری در زمینه افزایش تجارت دوجانبه، میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی قزاقستان در زمینه کشاورزی»، «یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی و وزارت صنعت و توسعه زیرساخت قزاقستان در زمینه تجارت و ترانزیت محصولات کشاورزی»، «یادداشت تفاهم همکاری بین سازمان صدا و سیمای ایران و آژانس دولتی خبر قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری شرکت ملی نفت ایران با شرکت گاز مونای قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری میان راه آهن ایران و شرکت سهامی راه آهن ملی قزاقستان» اسنادی بود که در حضور سران ایران و قزاقستان به امضای وزرا،‌ استانداران و مسئولین مربوطه دو کشور رسید. همچنین در ابتدای مراسم امضای اسناد همکاری دو کشور، آیت‌الله رئیسی و توکایف بیانیه مشترک دو کشور را نیز امضا کردند.
افزایش 50 درصدی مناسبات تجاری در چندماه
آیت‌الله رئیسی در نشست مطبوعاتی مشترک با رئیس جمهور قزاقستان، سفر وی به تهران را نقطه عطفی در مسیر توسعه روابط دو کشور توصیف کرد و با بیان اینکه دو کشور ظرفیت‌های بسیاری برای ارتقای مناسبات و روابط دارند، گفت: تفاهمنامه‌هایی که امروز به امضا رسید یا از قبل میان دو کشور امضا شده بود، نشانه مهمی از اراده ایران و قزاقستان برای توسعه روابط و مناسبات است.
رئیس جمهور با اشاره به افزایش ۵۰ درصدی روابط تجاری دو کشور در چند ماه اخیر، اظهارکرد: ظرفیت‌های اقتصادی و تجاری دو کشور این ظرفیت را دارد که در گام اول حجم مبادلات تجاری از سطح فعلی تا ۳ میلیارد دلار افزایش یابد. در حوزه کشاورزی، صنعتی، حمل و نقل و ترانزیت، انرژی، نفت و گاز همکاری‌های گسترده‌ای می‌تواند بین دو کشور شکل گیرد.
رئیس جمهور، اشتراکات فرهنگی و تمدنی دو کشور را بستری مناسب برای روابط فرهنگی بسیار خوب بین دو ملت دانست و تصریح کرد: مجموع مذاکراتی که امروز انجام شد، زمینه گسترش همکاری‌ها و روابط بین دو کشور را فراهم کرد.
اولویت ایران برای گسترش مناسبات با منطقه
آیت‌الله رئیسی اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران مصمم است علاوه بر روابط دوجانبه با قزاقستان، روابط و همکاری‌های منطقه‌ای بین دو کشور و کشورهای منطقه نیز از جمله در سازمان‌های منطقه‌ای مثل سازمان همکاری‌های شانگهای و اتحادیه اوراسیا گسترش یابد. رئیس جمهور همکاری با همسایگان در دریای خزر را برای کشورمان دارای اولویت دانست و گفت: بنا داریم این همکاری‌ها را گسترش دهیم و علاوه بر همکاری‌های منطقه‌ای، بنای دو کشور آن است که در سازمان‌های بین‌المللی و همکاری‌های بین‌المللی نیز گام‌های جدی بردارند.
دیدگاه مشترک درباره منطقه و جهان
آیت‌الله رئیسی با اشاره به اینکه دو کشور در مسائل منطقه‌ای و جهانی نگاه‌های مشترکی دارند، افزود: ایران و قزاقستان نسبت به تحولات افغانستان مواضع مشترکی دارند. دو طرف بر این اعتقاد هستند که راهکار رفع مشکلات افغانستان تشکیل دولتی فراگیر است که همه گروه‌های سیاسی و اقوام را نمایندگی کند. رئیس جمهور گفت: همچنین دو کشور در این مسأله اتفاق نظر دارند که حضور بیگانگان در منطقه به هیچ‌عنوان امنیت‌ساز نیست و مشکلی را از منطقه حل نخواهد کرد. اعتقاد و باور مشترک ما آن است که فقط کشورهای منطقه می‌توانند مسائل منطقه را حل کنند. آیت‌الله رئیسی ادامه داد: مشکلات هر منطقه‌ای از جهان باید از سوی مسئولان و دست اندرکاران و نهایتاً مردم کشورهای همان مناطق حل و فصل شود. حضور بیگانگان در مناطق مختلف بیشتر بر مشکل آن مناطق می‌افزاید و کمکی به حل مسائل آنجا نخواهد کرد.
تأکید بر سهم آیت الله رئیسی در ارتقای روابط
رئیس جمهور قزاقستان نیز در این نشست با اشاره به روابط خوب همسایگی، اشتراکات تاریخی و فرهنگی دو کشور را عمیق توصیف و تصریح کرد: در دوره قحطی و خشکسالی، خیلی از قزاق‌ها در ایران پناه گرفتند و این کشور با آغوش گرم از هموطنان ما استقبال کرد؛ قزاقستانی‌ها هرگز این مسأله را فراموش نخواهند کرد.
«قاسم ژومارت توکایف» با بیان اینکه آیت‌الله رئیسی سهم بزرگی در ارتقای سطح روابط دو کشور دارد، اضافه کرد: تعاملات دو کشور در ۳۰ سال سپری شده از آغاز روابط دیپلماتیک، همواره رو به گسترش و تحکیم بوده است. سطح همکاری‌‌ها در عرصه‌های مختلف از جمله فرهنگی و همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای نیز به شکل قابل توجهی ارتقا یافته است.
وی با اشاره به اینکه در مذاکرات گسترده و مفصل با آقای رئیسی موضوعات خیلی مهمی را مورد بررسی قرار دادیم، گفت: دو طرف علاقه مند به بهره‌گیری از امکانات و فرصت‌های موجود در زمینه ترانزیت و حمل کالا در راستای تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری هستند.
اهمیت اتصال ریلی دو کشور برای منطقه
رئیس جمهور قزاقستان با اشاره به اتصال مسیر ریلی دو کشور و مهم توصیف کردن آن برای منطقه، افزود: امروز همچنین درباره همکاری در زمینه تولید و کشاورزی مذاکرات خوبی داشتیم که می‌تواند نقش مؤثری در ارتقای سطح روابط دو کشور داشته باشد. توکایف با بیان اینکه اسناد همکاری که امضا شد می‌تواند تعاملات و همکاری‌های دو کشور را یک گام به پیش ببرد، اظهار کرد: ایران و قزاقستان همچنین در زمینه موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی نیز نظرات مشترکی دارند. دو کشور توافق دارند که همکاری‌های آنان در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و نیز در زمینه تحکیم ثبات و امنیت در منطقه تقویت شود. وی همکاری‌های تجاری و اقتصادی دو کشور را نیز بسیار مهم توصیف و تصریح کرد: با وجود وضعیت ژئوپلیتیک خاص و محدودیت‌های قزاقستان، اما امسال حجم مبادلات تجاری دو کشور ۵۰ درصد افزایش یافته است. دو کشور برای گسترش بیش از پیش حجم تجارت فیمابین تفاهم کامل دارند.
برنامه‌ریزی برای ایجاد اتاق بازرگانی مشترک
رئیس جمهور قزاقستان فعالیت منظم کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور را در گسترش و توسعه روابط مؤثر دانست و خاطرنشان کرد: برای ایجاد اتاق بازرگانی مشترک بین دو کشور برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در این راستا قزاقستان برای تجار ایرانی روادید ۱۴ روزه فرودگاهی صادر می‌کند.
توکایف گفت: سفر من به ایران و مذاکرات انجام شده انگیزه‌های جدیدی برای گسترش روابط ایجاد خواهد کرد. اطمینان دارم مساعی دو کشور و اجرای پروژه‌های مشترک می‌توانند دستاوردهای مفیدی برای ایران و قزاقستان داشته باشند و دوستی ما را با یکدیگر بیش از پیش تقویت کنند.
همچنین عصر دیروز رؤسای جمهور ایران و قزاقستان از نمایشگاه توانمندی‌های پزشکی کشورمان بازدید کردند.

بــــرش

با دستور رؤسای جمهور ایران و قزاقستان انجام شد
آغاز ترانزیت تمام ریلی قزاقستان- ایران- ترکیه

عصر دیروز، رؤسای جمهور ایران و قزاقستان به شکل ویدیوکنفرانس دستور آغاز فعالیت ترانزیت تمام ریلی اولین قطار کانتینری از کریدور ایران را که روز قبل (شنبه) از قزاقستان به تهران رسیده بود، از ایران به ترکیه صادر کردند. آیت‌الله رئیسی در این مراسم، سفر رئیس‌جمهور قزاقستان به تهران را نقطه عطف و گامی بلند در مسیر ارتقای روابط دو کشور توصیف کرد و گفت: همچنین لازم می‌دانم از مسئولان راه‌آهن ایران و قزاقستان برای اجرای این کار مشترک و ماندگار قدردانی کنم. آغاز فعالیت این مسیر ریلی می‌تواند گسترش روابط اقتصادی و تجاری تهران- آستانه و دیگر کشورهایی را که در آینده به این مسیر متصل خواهند شد، تسهیل کند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ایران نقش‌آفرینی مؤثر در افزایش همگرایی منطقه‌ای از طریق گسترش تجارت از مسیر ایران به عنوان یک مسیر امن، کم‌هزینه و سریع است، افزود: ایران جایگاه منحصر‌به‌فردی در جغرافیای راهبردی منطقه دارد و می‌تواند مسیر اتصال بین منطقه‌ای از شرق و جنوب آسیا به اروپا باشد.
آیت‌الله رئیسی از اینکه با عنایت به برنامه‌های دولت مردمی جمهوری اسلامی جهت گسترش و توسعه روابط با همسایگان و کشورهای منطقه، نخستین قطار ترانزیتی کشور دوست قزاقستان از کریدور شرقی- غربی از مسیر جمهوری اسلامی ایران در حال تردد است، ابراز خرسندی کرد.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌قاره‌ای مدت‌ها است علاقه‌مند کریدور شرقی- غربی و شمالی و جنوبی از مسیر جمهوری اسلامی ایران شده‌اند، تصریح کرد: با برداشته شدن محدودیت‌های کرونا و فعال شدن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی این مسیر بخصوص برای کشورهای آسیایی و اروپایی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. آیت‌الله رئیسی دلیل استقبال کشورهای آسیایی و اروپایی از این کریدور را به‌صرفه بودن از نظر هزینه و زمان و وجود امنیت در جمهوری اسلامی ایران دانست و اظهار کرد: ایران به واسطه تصریح سیاست‌های بالادستی اهتمام جدی به حوزه حمل‌ونقل ریلی دارد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه تأمین نیازها و رفع موانع ترانزیت ریلی در سریع‌ترین زمان ممکن از اولویت‌های دولت جمهوری اسلامی ایران است و همه کشورهای جهان می‌توانند روی مسیر ایران حساب کنند، گفت: امید است با فعال‌تر شدن این کریدور، مراودات تجاری کشورهای آسیای میانه از مسیر ایران روز‌به‌روز گسترش یافته و در واقع پنجره و مسیر سودآورتری را در عرصه تجارت و بازرگانی بین‌المللی شاهد باشیم. رئیس‌جمهور قزاقستان نیز در این مراسم با مهم توصیف کردن همکاری کشورش با جمهوری اسلامی ایران در راه‌اندازی این کریدور ریلی و با قدردانی از تلاش‌های صورت گرفته در این مسیر، ابراز امیدواری کرد این پروژه همان‌گونه که آقای رئیسی بیان کردند، بند به بند و به صورت کامل اجرایی شود.

عصر دیروز، رؤسای جمهور ایران و قزاقستان به شکل ویدیوکنفرانس دستور آغاز فعالیت ترانزیت تمام ریلی اولین قطار کانتینری از کریدور ایران را که روز قبل (شنبه) از قزاقستان به تهران رسیده بود، از ایران به ترکیه صادر کردند. آیت‌الله رئیسی در این مراسم، سفر رئیس‌جمهور قزاقستان به تهران را نقطه عطف و گامی بلند در مسیر ارتقای روابط دو کشور توصیف کرد و گفت: همچنین لازم می‌دانم از مسئولان راه‌آهن ایران و قزاقستان برای اجرای این کار مشترک و ماندگار قدردانی کنم. آغاز فعالیت این مسیر ریلی می‌تواند گسترش روابط اقتصادی و تجاری تهران- آستانه و دیگر کشورهایی را که در آینده به این مسیر متصل خواهند شد، تسهیل کند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ایران نقش‌آفرینی مؤثر در افزایش همگرایی منطقه‌ای از طریق گسترش تجارت از مسیر ایران به عنوان یک مسیر امن، کم‌هزینه و سریع است، افزود: ایران جایگاه منحصر‌به‌فردی در جغرافیای راهبردی منطقه دارد و می‌تواند مسیر اتصال بین منطقه‌ای از شرق و جنوب آسیا به اروپا باشد.
آیت‌الله رئیسی از اینکه با عنایت به برنامه‌های دولت مردمی جمهوری اسلامی جهت گسترش و توسعه روابط با همسایگان و کشورهای منطقه، نخستین قطار ترانزیتی کشور دوست قزاقستان از کریدور شرقی- غربی از مسیر جمهوری اسلامی ایران در حال تردد است، ابراز خرسندی کرد.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌قاره‌ای مدت‌ها است علاقه‌مند کریدور شرقی- غربی و شمالی و جنوبی از مسیر جمهوری اسلامی ایران شده‌اند، تصریح کرد: با برداشته شدن محدودیت‌های کرونا و فعال شدن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی این مسیر بخصوص برای کشورهای آسیایی و اروپایی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. آیت‌الله رئیسی دلیل استقبال کشورهای آسیایی و اروپایی از این کریدور را به‌صرفه بودن از نظر هزینه و زمان و وجود امنیت در جمهوری اسلامی ایران دانست و اظهار کرد: ایران به واسطه تصریح سیاست‌های بالادستی اهتمام جدی به حوزه حمل‌ونقل ریلی دارد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه تأمین نیازها و رفع موانع ترانزیت ریلی در سریع‌ترین زمان ممکن از اولویت‌های دولت جمهوری اسلامی ایران است و همه کشورهای جهان می‌توانند روی مسیر ایران حساب کنند، گفت: امید است با فعال‌تر شدن این کریدور، مراودات تجاری کشورهای آسیای میانه از مسیر ایران روز‌به‌روز گسترش یافته و در واقع پنجره و مسیر سودآورتری را در عرصه تجارت و بازرگانی بین‌المللی شاهد باشیم. رئیس‌جمهور قزاقستان نیز در این مراسم با مهم توصیف کردن همکاری کشورش با جمهوری اسلامی ایران در راه‌اندازی این کریدور ریلی و با قدردانی از تلاش‌های صورت گرفته در این مسیر، ابراز امیدواری کرد این پروژه همان‌گونه که آقای رئیسی بیان کردند، بند به بند و به صورت کامل اجرایی شود.

سال گذشته از صادرات 48 میلیارد دلاری ایران حدود 25 میلیارد دلارش متعلق به کشورهای همسایه بوده است

گروه اقتصادی/حدود 8 سالی بود که همکاری‌های اقتصادی ایران، به کشورهای اروپایی گره خورده بود؛ اگر اروپایی‌ها کالاهای ایرانی را خریداری می‌‌کردند از رشد تجارت و کارنامه موفق دولت صحبت می‌‌شد و زمانی که صادرات روند نزولی به خود می‌‌گرفت، همه چیز به برجام گره می‌‌خورد.
اما از روزی که دولت سیزدهم مستقر شد، همکاری با کشورهای همسایه در اولویت قرار گرفت، از همین رو رفت و آمد با کشورهای همسایه از نیمه دوم سال گذشته آغاز شد و نتیجه مذاکرات از پایان سال گذشته در کارنامه صادراتی دولت و روند تجارت در سال جاری قابل مشاهده است.  سال گذشته ایران 48،5 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته که حدود 25 میلیارد دلار آن به کشورهای همسایه بوده است. دولت سیزدهم در راستای توجه به کشورهای همسایه توانست صادرات خود به ترکیه را 100 درصد افزایش دهد و در مورد صادرات به کشور روسیه افزایش بین 30 تا 40 درصد را ثبت کند، همچنین سال گذشته صادرات به ترکمنستان 160 درصد و ازبکستان بیش از 100 درصد رشد داشته است. با فاصله گرفتن از تجارت با اروپا و همکاری با کشورهای همسایه حدود 20 درصد افزایش وزنی صادرات و رشد 40 درصدی ارزش کالاهای صادراتی ثبت شده است.
تبادلات اقتصادی ایران و کشورهای همسایه
از آنجا که ایران چراغ سبز به کشورهای همسایه نشان داده است بعد از مدت‌ها قرار است هیأت‌های تجاری سوریه، عمان و عراق به ایران سفر ‌کنند. شهلا عموری، رئیس اتاق بازرگانی اهواز گفت: «هیأت‌های تجاری از کشورهای سوریه، عمان و عراق با برنامه‌ریزی‌ صورت‌گرفته، به ایران سفر می‌کنند. سفر این هیأت‌های تجاری تخصصی برای آشنایی هرچه بیشتر با ظرفیت‌های تولیدی و اقتصادی کشورمان صورت می‌گیرد.» او افزود: «تیر امسال یک هیأت تجاری از کشور عراق برای حضور در استان‌های کردستان، زنجان، چهارمحال و بختیاری و سپس استان خوزستان، وارد کشورمان خواهد شد. این هیأت در پایان سفر خود به ایران با بازرگانان و فعالان اقتصادی خوزستان دیدار خواهند داشت.» عموری تصریح کرد: «ورود این هیأت‌های تجاری به کشورمان با هدف توسعه تجارت خارجی و صادرات محصولات ایرانی، تا پایان پاییز ادامه خواهد داشت. تلاش می‌شود سفرای کشورهایی که هیأت تجاری به ایران اعزام کرده‌اند، نیز در نشست‌های تجاری با فعالان اقتصادی، حضور داشته باشند.»
رئیس اتاق بازرگانی اهواز با تأکید بر ضرورت توسعه مبادلات تجاری گفت: «با همکاری مشترکی که بین فعالان اقتصادی صورت می‌گیرد، زنجیره ارزش محصولات صادراتی ایران تکمیل خواهد شد.»
او با اشاره به اینکه در نیمه اول خرداد امسال، یک هیأت تجاری بلندپایه از استان‌های بصره، کربلا، دیوانیه و بغداد عراق در استان‌های قم، آذربایجان غربی، اردبیل و خوزستان حضور پیدا کردند، افزود: «تاکنون چند قرارداد تجاری بین فعالان اقتصادی کشورمان و اعضای این هیأت منعقد شده است که این قراردادها پشتوانه‌ای مناسب برای رونق تولید واحدهای صنعتی کشور محسوب می‌شود.»
ورود هیأت تجاری عراق به ایلام
شعبان فروتن، رئیس اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایلام نیز گفت: «یک هیأت تجاری - اقتصادی از استان دیاله عراق به منظور بررسی راه‌های گسترش ارتباط تجاری و اقتصادی وارد ایلام شده است؛ مهم‌ترین هدف از پذیرش این هیأت، گسترش روابط اقتصادی و تجاری در بازارچه جدید مرزی هلاله شمالی در این استان بوده چرا که این بازارچه در مقابل این استان مرزی عراق واقع شده است.» او اظهار کرد: «استان ایلام دارای توانمندی‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری است و از هرگونه سرمایه‌گذاری مشترک با کشور عراق در بخش‌های مختلف استقبال می‌‌کنیم. استان ایلام یکی از مهم‌ترین گرانیگاه‌های صادرات کالا به شهرهای مختلف عراق بوده که سال گذشته بیش از یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون دلار کالا از مرز مهران این استان به کشور همسایه صادر شده است.»
رشد 60 درصدی صادرات ایران به ترکیه
یکی از بازارهای مهم پس از عراق، ترکیه است. این کشور نیز بازار بزرگی دارد که برای خیلی از تجار و فعالان اقتصادی جذاب است. از سال گذشته که صادرات ایران به این کشور 100 درصد افزایش پیدا کرد، سازمان توسعه تجارت اعلام کرد که زیرساخت‌های لازم برای رشد صادرات ایران به ترکیه فراهم خواهد شد تا در سال 1401 عدد خوب صادراتی در این حوزه رقم بخورد. آمارهای منتشر شده توسط اداره آمار ترکیه نشان می‌دهد مبادلات تجاری ایران با این کشور در چهار ماهه نخست سال جاری میلادی رشد ۳۸ درصدی داشته و صادرات ایران به ترکیه در مدت یاد شده  با رشد ۶۰ درصدی به یک میلیارد و ۲۳۱ میلیون دلار رسید.
مبادلات تجاری ایران و ترکیه در چهار ماهه نخست سال جاری میلادی ۲ میلیارد و ۱۷۵ میلیون دلار اعلام شده است. این رقم در مدت مشابه سال قبل یک میلیارد و ۵۷۴ میلیون دلار بوده است.
بر اساس این گزارش، صادرات ترکیه به ایران در ماه‌های ژانویه تا آوریل ۲۰۲۲ با رشد ۱۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به ۹۴۴ میلیون دلار رسیده است. ترکیه در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال قبل ۷۹۹ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود.
ترکیه در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال قبل ۷۷۵ میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود که این رقم در مدت مشابه امسال به یک میلیارد و ۲۳۱ میلیون دلار افزایش یافته است. ایران نوزدهمین مقصد صادراتی و همچنین نوزدهمین منبع واردات ترکیه در ۴ ماهه نخست ۲۰۲۱ شناخته شده است. در ۱۲ ماهه سال میلادی گذشته تجارت ایران و ترکیه با رشد ۵۳ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به ۵ میلیارد و ۵۹۴ میلیون دلار رسیده بود.
آمارها نشان می‌‌دهد که سیاست تجاری دولت سیزدهم نسبت به سایر دولت‌ها حداقل در مدت یکساله موفقیت‌آمیز بوده است و اگر این روند ادامه پیدا کند، ایران می‌‌تواند چشم‌انداز صادراتی خود را محقق کند. بدین جهت ضرورت دارد که فعالان اقتصادی با صادرات کالاهای کیفی و بر اساس نیاز کشورهای هدف، سهم از دست‌رفته خود را جبران کنند. این موضوع در مورد کشورهای ترکیه، عراق و روسیه مصداق بیشتری دارد. اگر روند صادراتی کشور مانند سال گذشته مثبت باشد بزودی شاهد حذف ممنوعیت‌های واردات انواع کالاها خواهیم بود، اگر دولت با محدودیت ارزی مواجه نباشد هیچ دلیلی برای ادامه ممنوعیت واردات وجود ندارد و تولیدکنندگان داخلی مجبور می‌‌شوند در یک فضای کالا رقابتی به روند تولید خود ادامه دهند.

در دو جلسه جداگانه با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و مدیران حوزه دارو، درمان و بیمه و همچنین هیأت مدیره سندیکای دارویی کشور، مسائل و چالش‌های پیرامون تولید و توزیع دارو در کشور مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات لازم برای کاهش مشکلات موجود اتخاذ شد.
محمد مخبر صبح دیروز در این جلسات که نشست اول درخصوص سیاست‌های مالی دارویی با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و دیگری به منظور حمایت از صنایع تولیدکننده داخلی دارو با حضور اعضای هیأت مدیره سندیکای دارویی کشور برگزار شد، با اشاره به تصمیمات و برنامه‌های دولت درخصوص ساماندهی تولیدات دارویی و اختصاص کمک‌های حمایتی به این بخش از صنعت کشور، تأکید کرد: بررسی سازوکار بازپرداخت یارانه‌ها در صنعت دارویی، تقویت بخش بیمه، تأمین و فراوانی داروهای بیماران بویژه بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج از جمله سیاست‌هایی است که دولت پیگیری می‌کند تا هزینه جدیدی در زمینه دارو به سبد هزینه‌های خانوار تحمیل نشود. معاون اول رئیس‌جمهور همچنین به اقدامات دولت سیزدهم درخصوص تکمیل ۸۰ درصدی زیرساخت‌های الکترونیکی و پوشش رایگان افراد فاقد بیمه در کشور اشاره کرد و افزود: این یکی از افتخارات دولت سیزدهم است که در حال حاضر بجز بخش اندکی از جامعه که خود درخواستی برای بیمه درمانی نداشته‌اند، تمامی افراد فاقد بیمه بویژه اقشار آسیب پذیر و با درآمدهای پایین تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفته‌اند.

فائزه سادات یوسفی
روزنامه‌نگار
امروزه با توجه به تحولات منطقه و جهان، ژئوپلیتیک اهمیت خود را بیش از گذشته نشان می‌دهد، به طوری که بسیاری از کشورها با توجه به‌ موقعیت ژئوپلیتیکی خود در معادلات منطقه‌ای و حتی بین‌المللی نقش‌آفرینی می‌کنند. یکی از موارد بسیار مهم در مسأله ژئوپلیتیک، راه‌های مواصلاتی به سایر کشور‌ها بخصوص کشورهایی است که در وضعیتی بسر می‌برند که موقعیت ژئوپلیتیکی نامناسبی دارند و یا به‌ دنبال مسیرهایی هستند که در مبادلات تجاری دارای کمترین هزینه و بیشترین سود و امنیت است. موقعیت ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی با توجه به همجواری با مسیرهای آبی از شمال و جنوب و مصون ماندن از مناقشات در منطقه به‌عنوان تقاطع جهانی می‌تواند نقش محوری در ترانزیت کالا از مسیر شرق به غرب و شمال به جنوب بازی کند.
 
توجه دولت سیزدهم به کریدورهای ترانزیتی
تعامل با کشورهای منطقه و ارتباطات در سطوح اقتصادی و سیاسی مهم‌ترین و اساسی‌ترین رویکرد دولت سیزدهم است. در دوره قبل به‌ دلیل معطوف بودن سیاستگذاری‌های دولت به غرب و مغفول ماندن از فضای منطقه‌ای، فرصت‌های بسیاری از دست رفت. به‌عنوان مثال تزانزیت کالا در سال‌های گذشته روند رو به کاهشی داشته به طوری که در سال 99 به کمترین میزان یعنی ۷میلیون تن رسید. از این‌ رو دولت اکنون در تلاش است با افزایش کریدورهای ترانزیتی بین کشورهای منطقه و افزایش مبادلات، هم با جبران گذشته عواید اقتصادی را  به آن بازگرداند و هم نقش کلیدی کشور در تحولات منطقه‌ای را به سایر کشورها خاطرنشان کند.
 
اهمیت کریدور شمال-جنوب
کریدورها فارغ از نقشی که در شکوفایی اقتصادی دارند، در تعاملات سیاسی نیز نقش سازنده‌ای را بازی می‌کنند. آغاز به کار کریدور شمال به جنوب که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین کریدور جهان نیز یاد می‌شود، سهم بسزایی در ارتقای جایگاه ایران و روابط با کشورهای مختلف دارد.
ایران دارای دو کریدور شمال به جنوب است که قرارداد آن در سال 1379 به امضای وزیران حمل‌ونقل سه کشور ایران، هند و روسیه رسید اما تاکنون گام مؤثری برای اجرایی شدن آن وجود نداشته است. یکی از آنها محور شرقی است که با تکمیل راه‌آهن چابهار- زاهدان در سال آینده و پیوند دریای عمان به بنادر دریای خزر، جنوب آسیا را به افغانستان و آسیای‌میانه متصل می‌کند. دومین کریدور نیز بندرعباس را به‌ صورت چهار شاخه به شمال، شمال‌غرب و شمال‌شرق کشور مرتبط می‌کند.
کریدور شمال به جنوب به موجب کاهش زمان حمل‌و‌نقل از 25 تا 30 روز در مقایسه با 40 تا 60 روز و صرفه اقتصادی در حدود 2500دلار در هر 15تن نسبت به کانال سوئز، ارزش ویژه‌ای دارد. علاوه‌ بر آن، مسیر کانال سوئز بسیار پرترافیک و شلوغ است و حادثه مسدود شدن مسیر توسط کشتی در سال گذشته، نقطه ضعف آن را پررنگ‌تر کرده است که به موجب آن روسیه پس از این اتفاق و حتی قبل از جنگ اوکراین به راه‌اندازی کریدور شمال-جنوب تأکید کرد.
اصلی‌ترین فعالیت این کریدور، انتقال محموله‌های روسی از طریق ایران به هند است که بر اساس آن، در چند روز گذشته اولین محموله از خاک ایران به مقصد هند منتقل شد. این بار به‌ صورت آزمایشی از مبدأ  سن‌پترزبورگ واقع در روسیه به بندر آستاراخان منتقل و از طریق دریای خزر وارد ایران و بندرانزلی می‌شود و از آنجا از طریق جاده و ریل به بندرعباس و سپس از آنجا توسط کشتی‌های کانتینربر به بندر «ناواشیوا»ی هند انتقال پیدا می‌کند. پیش‌بینی زمانی که برای ترانزیت این محموله در نظر گرفته شده، کمتر از ۲۵روز است.
دولت برای بالا بردن ظرفیت و پتانسیل بنادر شمالی کشور در حال اصلاح و ارتقای زیرساخت‌های مناسب برای این امر است. بر این اساس بنادر آماده پذیرش انواع کانتینر، کانتینرهای یخچالی، کشتی‌های رو-رو، بار فله و انواع کالاها است و اسکله، انبارها و مخازن نیز پذیرای انواع کالاهای نفتی و غیرنفتی می‌باشند.
در این میان، تولید مشترک کشتی میان ایران و روسیه بر اعتبار کریدور شمال-جنوب افزوده است چراکه این اقدام گامی در جهت تأمین تجهیزات مورد نیاز برای انجام مبادلات در این کریدور خواهد بود.
کریدور عبوری شمال-جنوب از ایران مسیری تحریم‌ناپذیر و امن است و کارشکنی و تغییر رویه همسایگان نیز در آن تأثیری ندارد.
 
تحریم‌های روسیه و ایران
با توجه به تحریم غرب علیه روسیه، به کارگیری این کریدور دارای اهمیت ویژه‌ای است چراکه این کشور با استفاده از این کریدور می‌تواند کالاها و اجناس خود را از این مسیر وارد بازارهای آسیایی کند که از نظر صرفه زمانی و اقتصادی در بهترین وضعیت قرار دارد. بنابراین، وضعیت کنونی روسیه، نقش‌آفرینی ایران را بیشتر از گذشته برجسته‌تر می‌کند. از طرفی هند به‌عنوان یکی از قدرت‌های اقتصادی جهان، یکی از کشورهایی است که در پی اعمال تحریم‌های انرژی علیه روسیه، اقدام به خرید نفت از این کشور کرده و به خط تحریمی امریکا علیه انرژی روسیه نپیوسته است، به‌طوری که اکنون روسیه در جایگاه دومین تأمین‌کننده نفت هندوستان قرار گرفته است.
همچنین چین و هند رقیب اقتصادی هستند و راه‌اندازی این کریدور می‌تواند چین را به احیای جاده ابریشم از مسیر ایران تحریک کند، زیرا مسیر عبوری از شمال دریای خزر با توجه به جنگ اوکراین و احتمال گستردگی آن پرخطر و پرهزینه خواهد بود.
 
عضویت ایران در بریکس
از سویی دیگر راه‌اندازی کریدورها و پررنگ شدن نقش حیاتی ایران برای کشورهای منطقه و آسیایی، ضرورت توجه آنان به نقش‌آفرینی کشور‌مان را بیشتر از گذشته می‌کند. یکی از اهداف جمهوری اسلامی عضویت در مجامع بین‌المللی است که در آن به نوعی کشورها در مقابل غرب و زورگویی‌های آن واکنش تسلیم‌ناپذیری دارند و سعی می‌کنند در حوزه اقتصادی و تعاملات با یکدیگر خود را ارتقا دهند. عضویت در بریکس یکی از آن موارد است که اهمیت ویژه‌ای دارد. مواضع جمهوری اسلامی در مقابل اقتصاد غرب و همچنین داشتن نقش محوری در مبادلات کالا بین سایر کشورهای عضو، می‌تواند این راه را تسهیل کند.
در همین راستا چندی پیش، وزارت امور خارجه ایران از هند خواست تا از عضویت ایران در بریکس حمایت کند. همچنین در هفته گذشته، معاون نخست‌وزیر روسیه از عزم این کشور برای پیگیری عضویت ایران در بریکس خبر داد.
بریکس پلاس  در سال 95 به ابتکار دولت چین راه‌اندازی شد و هدف آن ایجاد تعاملات بیشتر و برقراری رابطه بین کشورهای در حال توسعه است که سعی دارند حکمرانی اقتصادی کشورهای غربی را از بین ببرند. اجلاس بریکس پلاس در چند روز گذشته بدون حضور ایران برگزار شد که دلیل آن به رویکرد دولت قبل، بعد از انعقاد برجام برمی‌گردد. دولت سابق با پاسخ نامناسب و دست رد زدن به چینی‌ها در پی سفر رئیس‌جمهور چین به ایران، موجب شد ایران این جایگاه بین‌المللی را از دست بدهد. علاوه‌ بر آن، یکی از اهداف چین در این سفر سرمایه‌گذاری در بخش ترانزیتی کشور بود که با عدم پذیرش ایران این فرصت نیز از دست رفت.
علاوه‌ بر این، در شهریورماه سال گذشته عضویت ایران در پیمان شانگهای و ارتباط با کشورهای عضو، اهمیت کریدورها خصوصاً کریدور شمال به جنوب را بیشتر روشن کرد. در همین راستا نیز طی ماه گذشته روسیه خواستار تشکیل گروهی متشکل از ۸کشور دیگر یعنی ایران، چین، هند، روسیه، اندونزی، برزیل، مکزیک و ترکیه موسوم به گروه هشت جدید شد تا در مقابل غرب با اتخاذ سیاست‌های تحریمی خود باعث رشد و عدم وابستگی به اقتصاد غرب شوند. از سیاست‌هایی که در این مجامع مطرح می‌شود حذف دلار از چرخه همکاری‌های اقتصادی کشورهای عضو این مجامع است تا بیش از گذشته در مسیر غیرسلطه‌پذیری و تقویت منافع مشترک گام بردارند.

راه‌اندازی سایر کریدورها
در همین راستا دولت ایران برای تسریع در بخش مبادلات تجاری، دو کریدور دیگر را نیز در شمال کشور در مرز ترکمنستان در دست راه‌اندازی دارد. کریدور اول مسیر ازبکستان-ترکمنستان-ایران و عمان و کریدور دوم مسیر قزاقستان-ترکمنستان-ایران و ترکیه است که طی آن ترانزیت بار از چین و روسیه به مقصد هند و اروپا، از طریق ایران انجام می‌شود. کریدور دوم که محور شرقی-غربی نام دارد برای انتقال بار از چین به اروپا اهمیت بسیاری دارد. این کریدور برای اولین‌بار بر اساس قطار ترانزیتی، بار گوگرد را از قزاقستان به ترکمنستان وارد ایران کرده و اکنون در حال رسیدن به مقصد خود در ترکیه است. این‌بار از مرز اینچه‌برون در شرق کشور وارد شده و از مرز رازی در غرب خارج و به کشور ترکیه منتقل می‌شود. با به‌ کارگیری این کریدورها، ترانزیت از مسیر ایران از 11میلیون تن در سال 1400 به 20میلیون تن و به ارزش 20میلیارد دلار خواهد رسید.  ابزار تحریم و سلطه‌گری اقتصادی و سیاسی از سوی غرب، کشورهایی که این سلطه را برنمی‌تابند خصوصاً کشورهای در حال توسعه را در کنار یکدیگر قرار داده است. هر چه استفاده از این ابزارها تشدید شود، موجب همگرایی بیشتر کشورها و در نهایت قدرتمند شدن گروه‌ها و ائتلاف‌ها خواهد شد و وزنه اقتصادی در جهان را تحت‌تأثیر قرار داده و موجب تغییر به نفع آنها
خواهد شد.

پس از اصلاح ارز ترجیحی، میزان تقاضای کاذب روغن و قاچاق این محصول و احتکار خانگی کاهش یافته است

امین محمودی
 خبرنگار
بازار روغن در کشور طی سالیان اخیر دستخوش نوسانات زیادی بوده است به طوری که در سالیان گذشته تخصیص ارز 4200 تومانی به واردات این محصول سبب شده بود که حجم زیادی از این محصول به کشورهای همسایه قاچاق شود به طوری که در اواخر سال گذشته روزانه پنج برابر مصرف نرمال، روغن به استان سیستان و بلوچستان ارسال می‌‌شد. از طرف دیگر افزایش صادرات محصولات غذایی حاوی روغن نباتی شامل شیرینی و شکلات، افزایش احتکار روغن در بخش خانگی و صنف و صنعت و افزایش مصرف سبب شد که نیاز سیری‌ناپذیری در این بازار به‌وجود آید به طوری که با وجود واردات 2 میلیون و 376 هزار تن روغن خام به ارزش 3 میلیارد و 279 میلیون دلار به کشور در سال گذشته همچنان بازار این محصول با نوسانات زیادی روبه‌رو بود.
سرانه مصرف روغن خوراکی در ایران ۲۱ کیلوگرم در سال است در حالی که سرانه جهانی مصرف این ماده خوراکی ۱۲ کیلوگرم است و این مسأله می‌تواند عوارض خطرناک برای سلامت افراد و جامعه به دنبال داشته باشد، به همین دلیل بیشتر کارشناسان صنایع غذایی معتقدند اصلاح ارز ترجیحی بهترین تصمیم برای بازار این کالای اساسی بوده است.
کاهش تولید روغن به دلیل کاهش تقاضا
آمار روابط عمومی انجمن روغن نباتی حاکی از آن است که تولید انواع روغن نباتی خانوار در اردیبهشت ماه 1401، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 38 درصد کاهش داشته و از 136هزار تن (در اردیبهشت ماه سال 1400) به 84 هزار تن رسیده است. همچنین در تولید انواع روغن نباتی صنف و صنعت روند کاهشی مشاهده می‌شود، به ‌طوری که این شاخص نسبت به اردیبهشت‌ماه سال گذشته از 72 هزار تن به سطح 50 هزار تن رسیده و 30 درصد کاهش داشته است.
مشکلی در تولید و توزیع روغن نداریم
امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» عنوان کرد: پس از اصلاح ارز ترجیحی در کشور رفتار مصرف‌کنندگان روغن نباتی تغییر پیدا کرد و این امر سبب کاهش تقاضا از طرف آنها شده است.
وی افزود: به همین دلیل پس از رکورد‌شکنی تولید روغن نباتی در سال 1400، با آغاز سال جدید، تولید و توزیع روغن نباتی در فروردین ماه سال 1401 کاهش یافته و این وضعیت در اردیبهشت ماه نیز ادامه داشته است به همین دلیل طبیعتاً با کاهش واردات و ارزبری روغن خام روبه‌رو هستیم.
دبیر انجمن صنایع روغن نباتی افزود: به‌طوری که بر‌اساس آمارهای موجود طی اردیبهشت‌ماه سال 1401، میزان تولید انواع روغن نباتی حدود 120 هزارتن بوده است که نسبت به 209 هزار تن تولید در مدت مشابه سال قبل، 35 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
وی در ادامه گفت: هر چند پس از اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها و تغییر ارز واردات روغن خام، موانع مربوط به تخصیص ارز واردات روغن خام برطرف شده است اما از طرفی با اعمال قیمت‌های جدید عملاً با کاهش تقاضا یا به عبارتی بهتر با منطقی شدن تقاضا در بازار مواجه هستیم و به همین دلیل هیچ مشکلی در بازار روغن وجود ندارد.
فروش مدت دار کارخانجات روغن پس از سه سال
مانی جمشیدی، کارشناس صنایع غذایی در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: آمار تولید روغن در اردیبهشت ماه سال‌جاری نشان می‌دهد که 35 درصد تولید روغن کاسته شده است که این امر ناشی از کاهش 40 درصدی تقاضای روغن در کشور بوده است.
وی افزود: پس از اصلاح ارز ترجیحی و مردمی‌سازی یارانه‌ها، تقاضای کاذب در بازار روغن از بین رفت و میزان تقاضا در وضعیت فعلی بسیار منطقی شده است.
کارشناس صنایع غذایی تصریح کرد: نیاز مصرفی روغن نباتی در کشورمان سالانه بین 1.5 تا 2 میلیون تن بوده، این در حالی است که در سال گذشته تولید این محصول  به بیش از دو میلیون تن رسید و در فصل زمستان نیز کشورمان در برخی محصولات با مشکل کمبود روغن مواجه بود.
جمشیدی خاطرنشان کرد: پس از سه سال فروش مدت‌دار روغن نباتی و فروش کمتر از قیمت مصوب کارخانجات در بازار شروع شده است، این در حالی است که در گذشته این کارخانجات به صورت نقد  یا پیش فروش محصولات خود را به بازار عرضه می‌کردند.
وی در پایان گفت: هیچ کمبودی در بازار روغن نباتی وجود ندارد و این بازار به آرامش کامل رسیده است و برخی از اقلام روغن به زیر قیمت مصوب آنها به فروش می‌رسد، از طرف دیگر میزان احتکار خانگی و خروج غیرقانونی روغن از کشور بشدت کاهش یافته است.
کاهش ۴۰ درصدی تقاضای مصرف روغن
مدیرعامل شرکت تعاونی فرآوری روغن و دانه‌های روغنی نیز در این‌باره اظهار داشت: پس از اصلاح ارز ترجیحی، میزان تقاضا برای خرید روغن حدود 30 تا 40 درصد کاهش پیدا می کند، در حال حاضر مصرف‌کنندگان از ذخایر خانگی استفاده می‌کنند از این‌رو ممکن است تا 2 ماه برای تأمین نیاز به بازار مراجعه نکنند.
علیرضا شرفی مدیرعامل شرکت تعاونی فرآوری روغن و دانه‌های روغنی با بیان اینکه در بحث تأمین روغن چالشی نداریم، گفت: فروشگاه‌های زنجیره‌ای و واحدهای صنفی مملو از روغن هستند و برخی  مشاهدات میدانی حاکی از این مهم است که  از عرضه‌کنندگان برای فروش این محصول تخفیف‌هایی برای خریداران در نظر گرفته‌اند.
 این فعال اقتصادی با اشاره به لزوم مصرف روغن به میزان نیاز، افزود: مصرف سرانه روغن با احتساب روغن مصرف شده در کیک و کلوچه حدود 18.5 کیلو است.
مصرف روغن بهینه شده است
 همچنین در این رابطه منصور عالی‌پور رئیس اتحادیه سراسری فروشگاه‌های زنجیره‌ای با بیان اینکه مصرف روغن در کشور بهینه شده است، افزود: تولید روغن روند متعادلی را به خود گرفته  و به عبارت دیگر می‌توان گفت میزان تولید از مصرف پیشی گرفته است.
به گفته وی، عرضه روغن به میزان نیاز صورت می‌گیرد و چالشی پیش روی کارخانه‌های تولیدی وجود ندارد.
این فعال صنفی ادامه داد: بعد از اصلاح نظام یارانه‌ای و تغییر قیمت این محصول، توان خرید روغن از سوی مصرف‌کنندگان تقلیل پیدا کرد از این‌رو میزان تقاضا برای خرید آن کاهشی شد.

زهره افشار
خبرنگار
دمای هوا امروز -دوشنبه- در بر خی نقاط استان‌های جنوبی و غربی کشور به بالای 50درجه می‌رسد به‌ گونه‌ای که امروز اداره‌ها و دستگاه‌های اجرایی ۱۶شهرستان خوزستان تعطیل اعلام شده اند.
«محمد اصغری» کارشناس پیش‌بینی سازمان هواشناسی در گفت‌و‌گو با «ایران» افزود: امروز علاوه‌ بر استان خوزستان انتظار می‌رود دما در برخی نقاط استان‌های بوشهر، ایلام و فارس نیزبه بالای 50درجه برسد که هشدارهای لازم برای حفظ سلامتی ساکنان و پایداری شبکه برق این استان‌ها به مسئولان داده شده است. همچنین امروز در کنار افزایش دمای بالای 50درجه در این استان‌ها، ساکنان استان‌های جنوبی کشور هوای شرجی بالا را تجربه خواهند کرد.
وی افزود: روند افزایش دما در غرب کشور تا اواخر هفته ادامه دارد و در پایان هفته هم باید شاهد افزایش دما در استان‌های ساحلی دریای خزر باشیم. به گفته وی دمای پایتخت نیز در این هفته حداکثر به 37درجه سانتیگراد می‌رسد.
در همین حال امروز آسمان استان‌های سیستان‌وبلوچستان، خراسان‌جنوبی و کرمان هم  با پدیده گردوخاک همراه خواهد بود که گستره پدیده گرد‌وغبار فردا به خراسان‌شمالی، خراسان‌جنوبی، سمنان و تهران هم می‌‌رسد ضمن اینکه در این استان‌ها در ساعات بعدازظهر احتمال رگبار‌های مقطعی وجود دارد.
در همین حال پیرو هشدار سطح نارنجی اداره‌ کل هواشناسی خوزستان مبنی بر افزایش دما، رطوبت و احتمال وقوع دماهای بالای ۴۹ درجه و بالاتر همراه با پدیده شرجی در برخی مناطق این استان، مشاغل اداری ۱۶شهرستان برای پایداری شبکه برق در روز دوشنبه ۳۰خردادماه تعطیل شدند.
به گزارش ایرنا، بر این اساس امروز اداره‌ها و دستگاه‌های اجرایی شهرستان‌های اهواز، حمیدیه، باوی، کارون، آبادان، خرمشهر، شادگان، شوش، دزفول، شوشتر، اندیمشک، گتوند، امیدیه، آغاجاری، رامشیر و کرخه تعطیل است و امتحانات مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شهرستان‌های مذکور امروز بدون تغییر و براساس برنامه زمان‌بندی اعلام شده توسط مراکز مربوطه برگزار خواهد شد. اما «محسن حیدری» مدیرکل هواشناسی سیستان‌وبلوچستان با اشاره به صدور هشدار سطح زرد هواشناسی گفت: وزش بادهای ۱۲۰روزه در منطقه سیستان و وزش باد در مرکز استان از دیروز (یکشنبه) آغاز شده و تا روز سه‌شنبه شدت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه منطقه اثر این طوفان، منطقه سیستان، شرق زاهدان، خاش، گلشن، میرجاوه و سراوان است، اظهار داشت: در این مناطق بر اثر بروز گردوخاک و وزش باد شدید، احتمال خسارت به تأسیسات و محصولات کشاورزی و تأخیر و لغو برخی پروازها نیز وجود دارد.

گروه اجتماعی/ ایران سپید روزنامه‌ای که به خط بریل برای نابینایان منتشر می‌شد دوباره انتشارش را از سرگرفت و از 21 خرداد 1401 به دست نابینایان و کم‌بینایان علاقه‌مند رسیده است.
به نقل از روابط عمومی مؤسسه فرهنگی- مطبوعاتی ایران، روزنامه ایران سپید «تنها روزنامه ویژه نابینایان و کم‌بینایان در ایران و جهان» بعد از واکسیناسیون مردم در ایران و کاهش مرگ‌و‌میر و آبی شدن نقشه کرونایی کشور با همت مسئولان این مؤسسه فرهنگی دوباره انتشارش را از سر گرفته است.
این روزنامه به خط بریل و در 12 صفحه به صورت رایگان به دست مخاطبان نابینا و کم‌بینا در سراسر کشور می‌رسد.
لازم به ذکر است این روزنامه در گذشته در 20 صفحه به چاپ می‌رسید اما با صعودی شدن قیمت کاغذ بویژه کاغذ‌های مخصوص برای چاپ بریل در حال حاضر فقط امکان چاپ 12 صفحه‌ای ایران سپید فراهم شده است. این محصول فرهنگی مؤسسه مطبوعاتی ایران از هم‌اکنون در اختیار جامعه هدف قرار گرفته است.«ایران سپید» فعلاً به صورت هفتگی منتشر می‌شود اما لزوم توجه جدی به امر اطلاع‌رسانی برای جامعه افراد دارای معلولیت بینایی باعث شد تا در کنار چاپ هفتگی بریل مجله‌های صوتی خبری کوتاه روزانه از سوی مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران تدوین شود تا دسترسی نابینایان به دنیای خبر و رسانه هموارتر از قبل گردد. روزنامه ایران سپید که از 28 آبان 1375 از سوی مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران به دلیل کمبود منابع اطلاعاتی برای نابینایان و به عنوان دومین محصول فرهنگی در مؤسسه فرهنگی و مطبوعاتی ایران منتشر شد با همه‌گیری کرونا و به دلیل مطالعه ایران سپید با دست، چاپ آن در اسفند ماه 1398 متوقف شده بود. این‌روزنامه  از همه مهمتر به خاطر انتشار به خط بریل که زبان رسمی نابینایان است از اهمیت بسیاری برخوردار است. تحریریه این روزنامه متشکل از خبرنگاران بینا و نابیناست و حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مسائل مربوط به افراد دارای معلولیت را به‌طور خاص پوشش می‌دهد.
طی سال‌های انتشار، ایجاد اشتراک رایگان برای نابینایان، چاپ دوگانه (بریل و بینایی)، تهیه و تولید محتواهای مناسب‌سازی شده برای نابینایان، ایجاد تارنمای روزنامه و برپایی دوره‌های آموزشی برای نسلی از خبرنگاران نابینایی که امروز شاهد حضور فعال آنها در عرصه مطبوعات هستیم از جمله اقدامات اثرگذار این روزنامه طی سال‌های انتشارش بوده است.

کل بدهی معوق دولت به صنعت برق 84 هزار میلیارد تومان بود که در ماه های اخیر 4 هزار میلیارد تومان توسط دولت سیزدهم پرداخت شد. بزودی قرار است 10 هزار میلیارد تومان دیگر از این بدهی سنگین،‌ پرداخت شود

گروه اقتصادی/ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی عنوان می‌‌کند که طی دولت دوازدهم ناترازی هزینه تولید و درآمد برق در کشور حدود 6.5 برابر شد. این مسأله باعث شد که دولت سیزدهم صنعت برق را با بیش از 84 هزار میلیارد تومان بدهی تحویل بگیرد. این بدهی‌ها مربوط به 3 بخش تولیدکنندگان برق یعنی نیروگاه‌ها، پیمانکاران و مشاورین و همین طور بدهی‌های بانکی و مالیاتی می‌‌شد و آنقدر بدهی‌ها بالا رفت که برای نمونه برخی از نیروگاه‌ها حتی برای تعمیرات اساسی سالانه خود نیز با مضیقه مالی مواجه بودند و تا مرز ورشکستگی رفتند.
بر اساس گزارش وزارت نیرو، از این 84هزار میلیارد تومان، حدود 39 هزار میلیارد تومان مربوط به تولیدکنندگان برق، 34هزار میلیارد تومان بدهی بانکی و 6 هزار میلیارد تومان مطالبات پیمانکاران و 5 هزار میلیارد تومان نیز سایر بدهی‌ها بوده است. علت اینکه صنعت برق به این حجم از بدهی رسید، عمل نکردن دولت قبل به ماده 6 قانون حمایت از صنعت برق بود. به این ترتیب که مابه التفاوت نرخ تکلیفی و قیمت تمام شده را به وزارت نیرو پرداخت نمی‌کرد و وزارت نیرو منابع مالی کافی برای پرداخت بدهی‌های خود نداشت. در همین حال هر روز و هر ساعت که برق بیشتری تولید و عرضه می‌‌شد، کنتور بدهی‌های صنعت برق نیز تندتر می‌‌چرخید و رقم بدهی‌ها بالاتر می‌‌رفت.
بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که قیمت تمام شده هر کیلووات ساعت برق در کشور بیش از 215 تومان است و قیمت تکلیفی فروش برق به طور متوسط رقمی در حدود ۹۶ تومان است. فاصله این دو عدد تقریبی، همان مابه التفاوت نرخ تکلیفی و قیمت تمام شده می‌‌شود که باید سازمان برنامه و بودجه به وزارت نیرو پرداخت می‌‌کرد. اما پرداخت نشدن آن باعث شد که سرمایه‌گذاران از این صنعت فراری شوند و در نهایت ناترازی تولید و مصرف برق به 15 هزار مگاوات برسد و خاموشی‌های 1399 و 1400 رقم بخورد. اما حالا دولت سیزدهم با این حجم از بدهی چه خواهد کرد و چه موضوعی باعث شد تا سرمایه‌گذاران دوباره به این صنعت روی خوش نشان بدهند؟
 
بدهی‌ها به 80 هزار میلیارد تومان رسید
اگرچه در ابتدای سال 1400 بدهی‌های صنعت برق 84 هزار میلیارد تومان گزارش می‌‌شد، اما حالا سخنگوی صنعت برق می‌‌گوید که بدهی‌ها به 80هزار میلیارد تومان رسیده است. به این ترتیب، حدود 4 هزار میلیارد تومان از این بدهی‌های معوق پرداخت شده است.
مصطفی رجبی مشهدی در گفت‌وگو با «ایران» توضیح می‌‌دهد: «فروش برق به صورت یارانه‌ای و تکلیفی انجام می‌‌شود و با توجه به اینکه نرخ تکلیفی کمتر از قیمت تمام شده است، انتظار این است که هر ماه به بدهی صنعت اضافه شود. این درحالی است که دولت برای پرداخت بدهی‌های این بخش و کاهش حجم آن در تلاش است.»
او ادامه می‌‌دهد: «اکنون بالغ بر 80 هزار میلیارد تومان صنعت برق کشور بدهی دارد که عمده این بدهی به بخش تولید است. یعنی نیروگاه‌هایی که از آنها خرید به صورت تضمینی انجام شده یا نیروگاه‌هایی که در بازار عمده فروشی برق فعالیت می‌‌کنند. بعد از آن، بدهی پیمانکاران، بخش‌های توزیع و انتقال کشور و تأمین کنندگان کالا بالاترین سطح را دارد. بخشی هم بدهی‌های بانکی و بازپرداخت اوراق مشارکت خریداری شده است که مجموع این موارد بدهی‌های صنعت برق را تشکیل می‌‌دهد.»
 
ظرفیت‌های قانون بودجه 1401 برای پرداخت بدهی صنعت برق
رجبی مشهدی با اشاره به اینکه از ظرفیت‌های قانونی برای کاهش بدهی‌ها استفاده خواهیم کرد، عنوان می‌‌کند: «در بند «س» تبصره 2 قانون بودجه 1401 پیش‌بینی شده که مطالبات پیمانکاران و مشاورین و بدهی‌های بانکی و مالیاتی مربوط به نیروگا‌های برق آبی و حرارتی تا سقف 10 هزار میلیارد تومان تسویه شود. امیداوریم که بتوانیم از این ظرفیت قانونی امسال بخوبی استفاده کنیم تا بخشی از این مطالبات را پرداخت کنیم.»
او ادامه می‌‌دهد: «البته ظرفیت‌های دیگری هم در قانون پیش‌بینی شده که اینها به توسعه سرمایه‌گذاری در صنعت برق و بازپرداخت بخشی از بدهی‌های صنعت برق کمک خواهد کرد. از این بخش نیز تا حد امکان استفاده می‌‌کنیم و امیدواریم که در پایان سال بدهی‌های صنعت برق با وجود تولید و عرضه مداوم برق، به کمتر از 80 هزار میلیارد تومان برسد.»
 
تنوع بخشی در سرمایه‌گذاران و نحوه بازپرداخت
وزارت نیروی دولت سیزدهم برنامه توسعه صنعت برق و کاهش ناترازی و خاموشی‌ها را با ایجاد 35 هزار مگاوات نیروگاه جدید دنبال می‌‌کند. در این رابطه، اخیراً وزیر نیرو به «ایران» توضیح داد: «برق نیاز حیاتی و بدون جایگزین مردم است. دولت سیزدهم در حالی فعالیت خود را آغاز کرد که کشور دچار بحران جدی قطعی برق ناشی از ناترازی بین تولید و مصرف برق بود. تیم راهبری وزارت نیرو در روزهای اول دلایل مختلفی از جمله عدم سرمایه‌گذاری دولت‌های قبل در احداث نیروگاه و همچنین کاهش سطح سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در احداث نیروگاه‌ها در اثر سیاستگذاری‌های غلط را به‌عنوان دلایل پایه‌ای عنوان کردند.»
علی اکبر محرابیان بیان کرد: «اقتصاد صنعت برق در طی ادوار مختلف شکاف قابل توجهی بین قیمت هزینه‌های تولید با قیمت عرضه داشته است. ضمن اینکه مشکلات کوتاه مدت دیگری که ناشی از شرایط اقلیمی و آب و هوایی بود نیز منجر به افزایش ناترازی شد. لذا از اولین روزهای شروع کار دولت جدید، برای رفع این ناترازی برنامه‌های منسجمی در دو بخش تدوین شد. بخش اول افزایش جدی ظرفیت نیروگاهی در بخش‌های مختلف و البته توسعه شبکه برق متناسب با افزایش ظرفیت که تحقق اهداف این برنامه به‌صورت مستمر در دست پیگیری و اجراست. دسته‌بندی این ظرفیت‌ها شامل برنامه‌ریزی احداث بیش از 15هزار مگاوات ظرفیت تولید نیروگاه‌های حرارتی، احداث 10تا 15 هزار مگاوات نیروگاه توسط بخش صنعت از طریق تفاهمنامه منعقده بین وزارت نیرو و وزارت صمت و همچنین حدود 10هزار مگاوات نیروگاه جدید تجدیدپذیر از طریق سرمایه‌گذاری و مشارکت بخش خصوصی می‌‌شود که بر اساس برنامه‌ریزی منسجم انجام شده به یاری خدا و همت همه ارکان صنعت برق تا سال 1404 محقق خواهد شد.»
به این ترتیب، با تغییر در سیاست‌های سرمایه گذاری، از جمله اینکه صنایع می‌‌تواند برق تولیدی خود را مصرف کند و با خاموشی‌ها مواجه نشود، موجب شد تا دوباره سرمایه گذاران به صنعت برق بازگردند. بخشی از نیروگاه‌های مورد نظر این برنامه، اکنون به بهره‌برداری رسیده‌اند تا به عبور از پیک 1401 کمک کنند. برای مثال تنها 3 هزار مگاوات نیروگاه حرارتی وارد مدار شده و تا پایان تابستان این بخش بالغ بر 5 هزار و 300 مگاوات ظرفیت جدید خواهد شد. به نظر می‌‌رسد که تابستان امسال ظرفیت اسمی نیروگاهی کشور از 89 هزار مگاوات عبور کند. البته با وجود این ظرفیت سازی، هنوز 13 هزار مگاوات ناترازی و 80 هزار میلیارد تومان بدهی صنعت برق را در تنگنای شدید قرار داده است که رفع آن به گفته وزیر نیرو در خوشبینانه‌ترین حالت تا پایان دولت زمان می‌‌برد.

اکرم رضایی ثانی
خبرنگار
تغییر زیست دانشجویی با تأثیر از غیرحضوری شدن دانشگاه‌ها آغاز شد. دانشگاه، «جامعه پذیری» را به جوانان پس از دوران دانش‌آموزی با شروع دوران دانشجویی تعلیم داده و یک جهش اجتماعی برای فرد را در پی دارد. انجمن، شورا، کانون‌های فعال دانشجویی، جشنواره‌ها و تمامی فعالیت‌های فرهنگی- دانشجویی که می‌تواند از محورهای تأثیر‌گذار در جامعه‌پذیری باشد پس از گذشت دو سال و نیم تعطیلی، مجدداً با هدف‌هایی از جمله تقویت زیست دانشجویی آغاز به کار می‌کنند.  

عبدالحسین کلانتری به‌عنوان معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره آسیب‌های اجتماعی در میان دانشجویان که متأثر از دوری از دانشگاه و اجتماع بوده، بیان کرد: نزدیک به سه سال پاندمی کرونا تأثیرات عمیقی روی دانشجویان گذاشته است. درست است که بر حسب ظاهر فرایندهای آموزشی برقرار بوده و دانشجویان به‌صورت مجازی سر کلاس حضور داشتند، اما از یک سو دانشگاه به حوزه آموزش به‌صورت یک طرفه آن هم به شکل مجازی خلاصه نمی‌شود،بلکه ابعاد فرهنگی اجتماعی دانشگاه می‌تواند از بخش آموزش آن مهم‌تر باشد تا دانشجویان بواسطه زیست در محیط دانشگاه و متعلقاتش که شامل خوابگاه‌ها و مانند آن می‌شود ارتقای شخصیت پیدا کنند و جامعه‌پذیر شوند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: لذا با مجازی شدن آموزش و غیر حضوری شدن کلاس‌ها عملاً اختلال بزرگی در فرایند جامعه‌پذیری دانشجویان رخ داده و زیست دانشجویی را مختل کرد. از طرف دیگر ما با حضور جدید الورودها در دانشگاه مواجه شدیم که پیش‌تر دانش‌آموز بوده و قبلاً تجربه‌ای برای حضور در دانشگاه نداشتند و به همین خاطر با اختلال‌هایی در فرایندهای تربیتی و جامعه پذیریشان مواجه شدند، لذا دانش‌آموزانی داشتیم که شاید چندان با آداب دانشگاه آشنا نبودند، از این‌رو  فرایند جامعه‌پذیری و زیست دانشجویی دچار اختلال شده است.
معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: دفعتاً تصمیم بر بازگشایی دانشگاه‌ها اجرایی شد که البته تصمیم خوبی هم بود، زیرا شاخصه‌ها، آمار و ارقام دلالت بر این داشت رغبت زیادی از سوی دانشجویان وجود دارد. از طرفی آمارهای نگران کننده‌ای در خصوص فضای غیر حضوری وجود داشته، یعنی آمارها دلالت بر کاهش امید به آینده در دانشجویان داشته است.
کلانتری افزود: تحلیل ما این بود که بازگشایی دانشگاه‌ها با تمام سختی‌ها و مضایقی که برای سیستم آموزش عالی کشور دارد، حتی با فشارهای مالی و مشکلات بنیادی زیرساختی که دانشگاه با آنها مواجه بوده می‌تواند بسیاری از این آسیب‌ها را مرتفع سازد، به همین خاطر دانشگاه‌ها بازگشایی شد.
وی ادامه داد: ما با دانشجویانی رو به رو بودیم که شاید تراز آسیب‌های اجتماعیشان اندکی بالاتر از قبل بود و نمی‌توان منکر این شد و شاخص‌ها و ارقام دلالت دارد که در بسیاری از زمینه‌ها دچار آسیب‌های جدی بودیم. تحلیل ما این بود، قسمت بزرگ آسیب‌ها، ناشی از کرونا بوده که البته مشکلات بیرونی هم وجود داشته و هنوز هم سرجای خودش  است. البته که نمی توان از معاضدت و ضدیت دشمنان که در فضای رسانه ای و فضای مجازی داشتند، در قبال آسیب‌هایی که متوجه دانشجویان است غافل شد.کلانتری اضافه کرد: درعین حال اما بخشی که مدیریت پذیرتر و در دسترس‌تر بود این بود که با رونق فعالیت‌های فرهنگی، درگیر کردن دانشجویان با مسئولیت اجتماعی در دانشگاه، تعهداتی که نسبت به جامعه خودشان دارند و درگیر کردن آنان با نظام حل مسائل جامعه و دانشگاه می‌توانیم این مشکلات را رفع کنیم. از این‌رو اصلی‌ترین برنامه ما احیای تشکل‌ها، کانون‌ها، انجمن‌های علمی و احیای رویدادهای متنوع بود، تلاشمان بر این بود با حفظ پروتکل‌ها آن رویدادها را دوباره زنده کنیم که جشنواره حرکت، جشنواره کمند و سایر جشنواره‌ها و برنامه‌ها را داشتیم که وزارت علوم و تحقیقات متولی آن است.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم و تحقیقات بیان کرد: اگر به تک تک دانشگاه‌ها رجوع کنید می‌بینید که حجم گسترده‌ای از فعالیت‌ها در حال رخ دادن است. با ابلاغ و دستور ویژه‌ای که وزیر در خصوص تخصیص سه درصد اعتبار دانشگاه‌ها به بحث‌های فرهنگی داشت، به نظر می‌رسد که افق خیلی روشن‌تر و فضا خیلی بهتر خواهد شد. این کمک می‌کند دانشجویان، درگیر فضاهای فرهنگی و اجتماعی‌ شوند و از شرایط  دارای آسیب‌ فاصله بگیرند.
وی بیان کرد: تحقیقات متعدد دانشگاه‌های داخل و خارج نشان داده به میزانی که فعالیت اجتماعی فرهنگی دانشجویان زیاد می‌شود میزان آسیب‌های اجتماعی کم می‌شود، یعنی میزان فعالیت جمعی که افراد دارند و میزان فعالیت‌های اجتماعی و مسئولیت و تعهد اجتماعی موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به این سؤال که «آیا اجباری برای دانشجویان جهت حضور و عضویت در کانون‌های صنفی و شوراها وجود دارد؟» گفت: اصلاً اجباری در این زمینه وجود ندارد، زیرا این کار کاملاً داوطلبانه است. فعالیت در انجمن‌ها، کانون‌ها، تشکل‌ها، هیئات و گروه‌های جهادی کاملاً یک کار داوطلبانه است و تمام مزیتشان به داوطلبانه و اختیاری بودنشان است و اگر غیر از این باشد اصلاً معنی ندارد. اجبار در این فعالیت‌ها نه امکان داشته و نه حق چنین چیزی وجود دارد.
کلانتری در واکنش به اینکه «چه کاری از معاونت فرهنگی قبلی مانده بود که اکنون باید ادامه یابد؟» گفت: معاونت فرهنگی قبلی درگیر فضای کرونایی بود و باید اقتضائات را درک کرد.
وقتی دانشگاه درگیر فضای کرونایی و آموزش غیر حضوری شد، کارشناس فرهنگی در دانشگاه هیچ کاری نمی‌کرد و ساختار فرهنگی هیچ طوری نمی‌شد، لذا بواسطه شیوع کرونا و سلطه فضای کرونایی ساختارهای فرهنگی در دانشگاه‌ها، بودجه فرهنگی در دانشگاه‌ها و کارشناسان فرهنگی دچار آسیب‌های جدی شدند و بخش بزرگی از کارشناسان از واحد فرهنگی به حوزه‌های دیگر رفتند و بودجه‌شان نیز کم شد، چون بودجه فرهنگی چندان معنایی نداشت و کارهای فرهنگی عموماً حضوری و عملی است.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پایان افزود: بخشی از فعالیت‌های فرهنگی در فضای مجازی امتداد پیدا کرد ،اما فعالیت های میدانی مانند اردوهای دانشجویی عموماً تعطیل و طبیعتاً بخشی از این هزینه‌ها هم تعطیل شد. خیلی از انجمن‌های علمی متفرق شدند و دیگر از حیز انتفاع ساقط شدند و اکنون در حال جمع‌آوری آنها هستیم تا انجمن‌ها و اتحادیه‌ها مجدداً شکل بگیرد. ما در حال بسترسازی هستیم تا دانشجویان دور هم جمع شوند. بخش کثیری از انجمن‌ها، تشکل‌ها و کانون‌ها نتوانستند انتخاباتشان را برگزار کنند، لذا بدنه مدیریتی سه سال پیش ماند و بدنه مدیریتی جدیدی هم که آمده طی ساز و کاری به ساختار قبلی متصل نشد.

گروه اقتصادی/ روز گذشته سخنگوی وزارت صمت خبر از صدور مجوز افزایش قیمت برای تلویزیون، یخچال، یخچال‌فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی داد و تأکید کرد قیمت‌های جدید از اول تیرماه اجرایی می‌شود. در حالی این خبر رسانه‌ای شده که حدود سه هفته پیش، تولیدکنندگان لوازم خانگی، قیمت محصولات خود را در بازار افزایش دادند. روزنامه ایران نیز هفته گذشته در گزارشی خبر رشد قیمت لوازم خانگی در بازار را داد.
24خردادماه یکی از مسئولان اتحادیه لوازم خانگی به «ایران» گفته بود: «تولیدکنندگان لوازم خانگی بدون سروصدا و گرفتن مجوز، از چند روز پیش قیمت محصولات خود را از 10 تا 15درصد گران کردند و این در حالی است که سال گذشته حداقل تا 25درصد قیمت‌ها بالا رفته بود. در حال حاضر قیمت یک ساید‌بای‌ساید داخلی بین 35 تا 50میلیون تومان و لباسشویی 8 تا 16میلیون تومان است.»
از ابتدای سال جاری، تولیدکنندگان لوازم خانگی درخواست افزایش قیمت محصولات خود را به سازمان حمایت ارسال کرده بودند و بارها از وزارت صمت خواسته بودند زودتر با افزایش قیمت موافقت شود. برخی از منابع مطلع می‌‌گویند تولیدکنندگان لوازم خانگی به صورت غیرمستقیم دولت را هم تهدید می‌‌کردند و می‌‌گفتند اگر قیمت‌ها اصلاح نشود، تولید لوازم خانگی متوقف خواهد شد چراکه مجموعه‌های تولیدی امکان فعالیت خود را از دست می‌‌دهند.
تولیدکنندگان لوازم خانگی در حالی افزایش قیمت را طی ماه‌های ابتدایی سال دنبال می‌‌کردند که همواره خواهان ادامه ممنوعیت واردات هر گونه لوازم خانگی بودند. تولیدکنندگان لوازم خانگی سال 97 و در اوج تحریم‌ها، از دولت خواستند با واردات لوازم خانگی مخالفت شود و حتی این اطمینان داده شد که این گروه می‌‌تواند نیاز مردم را بی‌کم‌وکاست تأمین کند، اما این صحبت‌ها فقط یک «وعده» بود زیرا نه تنها نیاز مردم تأمین نشد و خیلی از خریداران به اجبار سراغ محصول ایرانی رفتند  بلکه از نظر کیفیت و قیمت هم  هیچ برتری‌ای نسبت به محصول خارجی وجود نداشت و چه بسا ضعف‌های عدیده، برخی از مردم را نسبت به کالای ایرانی بدبین کرد.  
ضرورت واردات لوازم خانگی
با ممنوعیت واردات لوازم خانگی که همچنان هم ادامه دارد، تولیدکنندگان لوازم خانگی یکه‌تاز بازار شدند و به صورت انحصاری این بخش را مدیریت می‌‌کنند. البته لوازم خانگی قاچاق و تقلبی هم به جهت ممنوعیت واردات، سر از بازار لوازم خانگی درآورده است که در طرح مبارزه با قاچاق، خیلی از این کالاها از سوی بازرسان یا فروشندگان در حال جمع‌آوری است.
این گفته‌ها ناخودآگاه همه را یاد صنعت خودرو می‌‌اندازد؛ صنعت خودرو نیز چنین روزهایی را به خود دیده است و اکنون می‌‌بینیم که سطح نارضایتی مردم از خودروهای وطنی چگونه است. این صنعت نیز با انحصار و حمایت‌های همه‌جانبه، به مجموعه‌ای تبدیل شده که هیچ چابکی‌ای ندارد و به سختی می‌‌تواند رشد کند. دولت سیزدهم در راستای نارضایتی گسترده مردم و انحصاری که در صنعت خودرو وجود دارد، تصمیم گرفت ممنوعیت واردات خودرو را بردارد تا با ورود خودروهای جدید به بازار، ضمن کاهش قیمت‌ها، شاهد تأمین رضایت مردم باشد.
به نظر می‌‌رسد در مورد صنعت لوازم خانگی نیز سیاست‌های دولت سیزدهم باید تغییر کند و مجوز واردات را بدهد تا این بازار از انحصار خارج شده و از سویی با تأمین نیاز مردم، تکنولوژی‌های جدید وارد کشور شود و این موضوع باعث ایجاد فضای رقابتی خواهد شد.  
لیست جدید قیمت‌ها دست توزیع‌کنندگان
روز گذشته با چند تن از فعالان بازار لوازم خانگی در خیابان امین‌حضور صحبت کردیم. محمد ملکیان که یکی از فروشندگان لوازم خانگی است درباره تغییر قیمت لوازم خانگی به «ایران» گفت: «از حدود سه هفته پیش توزیع‌کنندگان برندهای داخلی، از لیست جدید قیمت‌ها صحبت کردند و گفتند بزودی نرخ‌های جدید اعلام می‌‌شود. در کمتر از سه روز از این صحبت، توزیع‌کنندگان لیست جدید قیمت‌ها را به مغازه‌داران ارائه کردند که اکثر کالاها رشد 12درصدی پیدا کرده و برخی هم تا 15درصد گران شده بودند.  
افزایش قیمت، قبل از مجوزها
او افزود: «با آنکه سازمان حمایت به صورت رسمی با افزایش قیمت موافقت نکرده بود اما توزیع‌کنندگان لوازم خانگی اظهار داشتند قیمت‌های جدید مورد تأیید دولت است از همین رو ما یخچال، لباسشویی و سایر محصولات را با قیمت‌های جدید به مردم عرضه کردیم.» این فعال بازار تأکید کرد: «مردم بشدت از افزایش قیمت لوازم خانگی ناراضی هستند چراکه به ازای پول بیشتری که می‌‌دهند، هیچ خدمت جدیدی دریافت نمی‌کنند. محصولات همان‌هایی است که در سال 97 و قبل از آن بود، لذا به جهت تنوع و کیفیت هیچ اتفاق جدیدی رخ نداده و حتی به نظر می‌‌رسد کیفیت کاهشی شده است. در گذشته درهای یخچال‌ها بسیار مقاوم بود اما اکنون مانند خودروی پراید با فشار نسبی به داخل می‌‌رود.»  
دوباره گرانی به بازار لوازم خانگی می‌‌رسد
او گفت: «سال گذشته قیمت لوازم خانگی در بازار بین 25 تا 35درصد گران شد این در حالی است که دولت مجوز نهایتاً 15درصد رشد قیمت را داده بود. از آنجا که تنوع در محصولات لوازم خانگی بیشتر است، تخلف‌های آن نیز زیاد است بدین جهت این بازار به نظارت‌های بیشتری نیاز دارد تا در حق مردم اجحافی صورت نگیرد.»
ملکیان خاطرنشان کرد: «اگر اکنون با افزایش 15درصدی محصولات لوازم خانگی موافقت شده، به طور قطع تا پایان سال (حداقل دو بار دیگر) دوباره و بی‌سروصدا قیمت‌ها از سوی تولیدکنندگان لوازم خانگی افزایش پیدا می‌‌کند.»  
15درصد تلویزیون و مابقی 10درصد
روز گذشته امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت گفت: «در حوزه لوازم خانگی افزایش قیمت ۱۵درصدی برای تلویزیون و ۱۰درصدی برای یخچال، یخچال‌فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی تأیید شده است و البته کالا‌هایی که در سطح عرضه هستند، باید با قیمت درج شده قبلی عرضه شوند.»  
به سامانه 124 گزارش دهید
سخنگوی وزارت صمت ادامه داد: «مردم با مراجعه به سامانه ۱۲۴ به‌عنوان سامانه مرجع وزارت صنعت، معدن و تجارت، به رؤیت و کنترل قیمت‌ها بپردازند تا از مقادیر پیش‌گفته بیشتر نباشد. در غیر این صورت مردم می‌‌توانند از طریق همین سامانه به پیگیری و شکایت بپردازند که در همان سامانه ۱۲۴ رسیدگی خواهد شد.» او خاطرنشان کرد: «افزایش قیمت‌ها هنوز به صورت مکتوب از سوی ستاد تنظیم بازار اعلام نشده، بلکه مطابق اعلام انجمن‌های صنفی است و سازمان حمایت نیز قیمت‌ها را تأیید کرده است.»
به هر ترتیب آنچه از بازار لوازم خانگی قابل مشاهده است، قدرت خرید مردم بشدت کاهش یافته و کمتر کسی می‌‌تواند بدون دریافت وام نسبت به خرید لوازم خانگی داخلی اقدام کند. از سویی با اعلام رسمی افزایش قیمت لوازم خانگی، برخی از برندها قیمت‌های خود را به صورت عجیبی بالا برد‌ه‌اند و حتی وضعیت به گونه‌ای شده که قیمت برخی از محصولات ایرانی در مقایسه با مشابه خارجی و با ارز بالای 30هزار تومان گران‌تر است.
تعدیل قیمت به صورت شفاهی
عباس‌ هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه تغییر قیمت لوازم خانگی ابلاغ نشده است، درخصوص افزایش ۱۰ تا ۱۵درصدی قیمت لوازم خانگی، گفت: «به صورت شفاهی صحبت‌هایی در این مورد با ما شده اما هنوز هیچ توافقی نکرده‌ایم و هیچ چیز به صورت رسمی ابلاغ نشده است.»
او اظهار کرد: «با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های تولید، دستمزد و هزینه‌های جانبی دیگر، تعدیل قیمت لوازم خانگی اجتناب‌ناپذیر است. البته تولیدکنندگان راضی به افزایش قیمت نیستند اما در حال حاضر تولید به مرحله ضرر رسیده بنابراین چاره‌ای جز تعدیل قیمت نداریم.»  
شوکی وارد بازار نشود
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران تصریح کرد: «تولیدکنندگان بر اساس مستندات و مدارک، تعدیل قیمت‌ها را دنبال می‌کنند و معتقدند بهتر است در دو مرحله افزایش قیمت صورت گیرد تا شوکی به بازار وارد نشود. مسئولان ذیربط از وزارت صمت تا ستاد تنظیم بازار باید بر اساس کار کارشناسی، تصمیم بگیرند. قیمت لوازم خانگی کالا به کالا فرق می‌کند، بنابراین بدون کار کارشناسی و به صورت دستوری نمی‌توان بازار را اداره کرد.»

بــــرش

1-مجوز افزایش قیمت برای تلویزیون، یخچال، یخچال‌فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی داده شده و قیمت‌های جدید از اول تیرماه اجرایی می‌شود
2- افزایش قیمت ۱۵درصدی برای تلویزیون و ۱۰درصدی برای یخچال، یخچال‌فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی تأیید شده است
3- مردم با مراجعه به سامانه ۱۲۴ به‌عنوان سامانه مرجع وزارت صنعت، معدن و تجارت، به رؤیت و کنترل قیمت‌ها بپردازند تا از مقادیر پیش‌گفته بیشتر نباشد
4- افزایش قیمت‌ها هنوز به صورت مکتوب از سوی ستاد تنظیم بازار اعلام نشده، بلکه مطابق اعلام انجمن‌های صنفی است
5- سال گذشته قیمت لوازم خانگی در بازار بین 25 تا 35درصد گران شد این در حالی است که دولت مجوز نهایتاً 15درصد رشد قیمت را داده بود
6- مردم بشدت از افزایش قیمت لوازم خانگی ناراضی هستند چراکه به ازای پول بیشتری که می‌‌دهند، هیچ خدمت جدیدی دریافت نمی‌کنند
7- در گذشته درهای یخچال‌ها بسیار مقاوم بود اما اکنون مانند خودروی پراید با فشار نسبی به داخل می‌‌رود

گروه اقتصادی/ پس از سپری شدن بیش از چهار سال از تصویب قانون پایانه‌های فروش و سامانه مؤدیان درمجلس، سرانجام قرار است از اواسط تیرماه سال جاری این قانون به صورت رسمی وارد فاز عملیاتی شود. موضوعی که به اعتقاد علی عسگری رئیس پیشین سازمان امور مالیاتی می‌‌توانست درسال 1395 اجرایی و اقتصاد از مزایای آن برخوردار شود، اما به دلیل تعلل‌های صورت گرفته در سال‌های گذشته و عدم فراهم کردن زیرساخت‌های اجرای این قانون در دولت قبل، دولت سیزدهم مجری این قانون شده است.
در اجرای ماده ۱۱ قانون پایانه‌های فروشگاهی، از زمستان سال گذشته سازمان امور مالیاتی کشور با همکاری بانک مرکزی درخصوص ساماندهی و تعیین تکلیف دستگاه‌های کارتخوان بانکی در قالب سه فاز اتصال دستگاه‌های کارتخوان به پرونده‌های مالیاتی، یکسان‌سازی کدهای پستی و یکسان‌سازی فعالیت‌های شغلی، اقدامات مهمی صورت داده که نتایجی در قالب شناسایی تعداد قابل‌ توجه دستگاه کارتخوان فعال و غیرفعال و مؤدیان جدید مالیاتی همراه داشته است.
طبق اطلاعات موجود تا پایان سال گذشته، درمجموع بیش از 5 میلیون و 700 هزار دستگاه کارتخوان به پرونده‌های مالیاتی مؤدیان الصاق شده است. همچنین براساس اظهار مؤدیان تا پایان سال گذشته 3 میلیون دستگاه کارتخوان نیز غیرفعال شده است.
علاوه براین، ترتیبات لازم در راستای اجرای ماده ۱۰ قانون، شامل انعقاد توافقنامه میان سازمان امور مالیاتی کشور با بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران درخصوص تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری مؤدیان و مشارکت و همکاری جدی و مستمر میان کارشناسان و تیم‌های فنی هر دو طرف انجام ‌شده است.
از سوی دیگر، ترتیبات لازم در جهت آماده‌سازی و راه‌اندازی سامانه مؤدیان انجام ‌شده و در این راستا بارگذاری و قابلیت بهره‌برداری از زیرسامانه جمع‌آوری اطلاعات در محیط عملیاتی و زیرسامانه عضویت و ثبت‌نام در محیط آزمایشگاهی حاصل ‌شده است.
دراین باره علی عسگری،‌ رئیس پیشین سازمان امور مالیاتی کشور در گفت‌وگو با «ایران» با اشاره به اینکه لایحه «پایانه‌های فروشگاهی (صندوق مکانیزه فروش) و سامانه مؤدیان» اواخر اسفند سال 1394 از سوی دولت وقت تقدیم مجلس شد، گفت: این لایحه به لحاظ ایجاد شفافیت و درآمدزایی بیشتر برای دولت اهمیت بسیار زیادی دارد.
وی ادامه داد: در زمان تدوین این لایحه تأکید بر این بود که درآمد مؤدیان بدون مشکلات معمولی که دراین خصوص وجود داشت، براساس عدالت تشخیص داده شود و منبع قابل اعتماد و اطمینانی برای جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی و مالی فعالان اقتصادی باشد تا برای دریافت مالیات ارزش افزوده و عملکرد مورد استفاده قرار گیرد.
معاون سابق وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: پس از سال‌ها بررسی این لایحه در مجلس حدود دو سال پیش سرانجام در قالب قانون به تصویب رسید.
در این قانون حدود 15 ماه برای فراهم کردن مقدمات و زیرساخت‌های لازم به سازمان امورمالیاتی وقت، مهلت داده شد که متأسفانه در این فرصت زیرساخت‌های لازم فراهم نشد.
عسگری با اشاره به تلاش سازمان مالیاتی در دولت سیزدهم برای اجرای قانون گفت: در دوره جدید سازمان امور مالیاتی دراین زمینه حرکت کرد به طوری که قرار است در اواسط تیرماه سال جاری از سامانه پایانه‌های فروش رونمایی و عملیاتی شود.
مزایای دو سویه
وی درخصوص مزیت‌ها وآثار این قانون و سامانه توضیح داد: پایانه‌های فروشگاهی از مهم‌ترین سیاست‌هایی است که در تمام کشورهای توسعه یافته به کار گرفته شده است، چرا که مزیت‌های بسیار زیادی به همراه دارد. به گفته وی، پایانه‌های فروشگاهی خدمات گسترده ای را به فعالان اقتصادی و دولت ارائه می‌‌دهد.  براین اساس فروشندگان از این پایانه‌ها به عنوان حسابدار، انباردار و صندوق‌دار استفاده می‌‌کنند و دولت نیز می‌‌تواند درجهت برنامه‌ریزی در بخش تجارت، مبادلات تجاری، فعالیت‌های اقتصادی و همچنین مدیریت عرضه و تقاضای کالا از ظرفیت‌های این قانون بهره برد.
سال 95 باید قانون اجرا می‌‌شد
رئیس پیشین سازمان امور مالیاتی با تأکید بر اینکه این قانون به دلیل تعلل‌های صورت گرفته خیلی دیر به مرحله اجرا رسیده است، اظهار کرد: درسال 1395 می‌‌توانستیم این قانون را عملیاتی کنیم و از مزیت‌های اقتصادی آن بهره‌مند شویم، اما متأسفانه به دلیل تأخیر صورت گرفته درسال جاری قرار است که اجرایی شود.
عسگری درپاسخ به این پرسش که عملیاتی شدن سامانه پایانه‌های فروش، چه تأثیری در شفافیت اطلاعات مالیاتی دارد، افزود: درسال جاری سازمان امورمالیاتی با اتکا به اطلاعات دستگاه‌های کارتخوان، مالیات بر عملکرد مشاغل را تعیین کرد که با آغاز رسمی قانون پایانه‌های فروش از تیرماه امسال، درسال بعد سازمان امور مالیاتی می‌‌تواند از اطلاعات جمع‌آوری شده برای تشخیص مالیات بر عملکرد و ارزش افزوده استفاده کند که به طور قطع دقت بسیار زیادی خواهد داشت.

بــــرش
افتتاح سامانه پایانه‌های فروش در تیرماه

روزگذشته رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور در نشست مشترک با اعضای کمیسیون اقتصادی و نماینده مرکز پژوهش‌های مجلس از افتتاح سامانه پایانه‌های فروشگاهی در تیرماه و همزمان با هفته فرهنگ مالیاتی خبر داد و گفت: عملاً فراخوان‌های مربوط به اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی را در تیرماه اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
داوود منظور فرهنگ‌سازی مالیاتی را یکی از راهبردهای بلندمدت نظام مالیاتی بالاخص در دوره تحولی جدید توصیف کرد و گفت: مرکز آموزش و پژوهش سازمان در کنار روابط عمومی سازمان و تیم رسانه‌ای در این راستا برنامه‌های عملیاتی آموزشی و رسانه‌ای کامل و جامعی را در دست اقدام دارد که از برگزاری جشنواره فرهنگ مالیاتی، تولید برنامه‌های گفت‌وگومحور در رسانه ملی، راه‌اندازی پایگاه خبری تحلیلی مالیاتی تا اطلاع‌رسانی و آموزش قوانین و مقررات در شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات محیطی گسترده در سراسر کشور را شامل می‌شود.
وی در ادامه به بلندمدت بودن امر فرهنگ و فرهنگ‌سازی پرداخت و گفت: برای نهادینه کردن فرهنگ پرداخت مالیات باید بین نظام مالیاتی و مردم معنای مشترکی تولید کنیم که در کنار برنامه‌ریزی‌ها و اهتمام سازمان امور مالیاتی کشور، نیاز هست تا تمام ارکان نظام و کشور در کنار نظام مالیاتی قرار بگیرند.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: سه سامانه مربوط به جمع‌آوری صورتحساب‌های الکترونیکی، عضویت فعالان اقتصادی و تحلیل و پردازش صورتحساب‌های الکترونیکی آماده‌ شده‌اند و سازمان امور مالیاتی کشور از نظر فنی و سیستمی برای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی در موعد مقرر آمادگی دارد.
منظور با اشاره به اینکه اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی پروژه‌ای ملی است و همه فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان، واسطه‌گران و خرده‌فروشان را درگیر می‌کند و دارای حساسیت‌هایی است گفت: سناریوهای مختلفی برای اجرایی شدن این قانون طراحی و برنامه‌ریزی کرده‌ایم که با هماهنگی ارکان نظام و سران قوا بهترین سناریو را با در نظر گرفتن جمیع جهات اجرا خواهیم نمود.
نمایندگان مجلس در این جلسه ضمن اشاره به‌ضرورت همکاری همه ارکان کشور برای اجرایی شدن قانون پایانه‌های فروشگاهی، بر افزایش شفافیت اقتصادی و عدالت اجتماعی به‌عنوان رهاورد اجرای این قانون تأکید کردند. در ادامه اعضای کمیته اقتصادی مجلس با پر اهمیت برشمردن لزوم داده بنیاد شدن اقتصاد و نظام مالیاتی کشور، خواستار اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان برای تحقق این مهم، در موعد مقرر شدند.
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اولین گام اجرا شدن قانون پایانه‌های فروشگاهی را اقناع کردن افکار عمومی و آگاه‌سازی شهروندان از مزایای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان اعلام کردند و ضمن تأکید بر رسالت بزرگ سازمان امور مالیاتی کشور در این خصوص، این مهم را وظیفه‌ای همگانی و فرا دستگاهی توصیف کردند.

گروه سیاسی/ تأکید بر ماهیت تهدیدزای رژیم صهیونیستی برای منطقه خاورمیانه محور مهم گفت‌و‌گوی تلفنی روز گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان با «شیخ عبدالله بن زاید»، همتای اماراتی خود بود.
وزیر خارجه کشورمان در حالی در این گفت‌و‌گو حضور رژیم اشغالگر قدس در منطقه را موجب بی‌ثباتی و ناامنی و عامل ترور و خرابکاری در کل منطقه دانست که امارات از نخستین کشورهای عربی منطقه بود که تلاش مقام‌های صهیونیستی برای عادی‌سازی رابطه در منطقه را پاسخ مثبت گفت. هرچند «شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان» در گفت‌و‌گوی تلفنی خود با وزیر خارجه ایران با اشاره به وجود منافع مشترک دو کشور در توسعه روابط دوجانبه تأکید کرد که امارات به هیچ طرفی اجازه اقدامات مخرب از خاک خود علیه کشورهای همسایه امارات را نخواهد داد و امنیت همسایگان را همیشه مدنظر خواهد داشت اما تردیدی وجود ندارد که عادی‌سازی رابطه با رژیمی که بقای خود را در ایجاد بحران و تهدیدات مستمر در منطقه بویژه علیه جمهوری اسلامی می‌داند، ابعاد گسترده‌ای برای کل منطقه خواهد داشت.

طرح‌‌ریزی ضدامنیتی علیه ایران
پس از آنکه در دوران دونالد ترامپ تلاش برای تحکیم رابطه عبری- عربی با برقراری رابطه با امارات کلید خورد، مقام‌های ارشد صهیونیستی ایده‌های متعددی مبنی بر تشکیل ائتلاف منطقه‌ای شبیه به ائتلاف ناتو برای مقابله با ایران را روی میز اعراب گذاشتند.
ایده‌ای که در چهارچوب پیگیری سیاست امریکایی – اسرائیلی در منطقه ارزیابی می‌شد. ابتدا «نفتالی بنت»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی این پیشنهاد را مطرح کرد و سپس «آویو کوخاوی»، رئیس ستاد ارتش رژیم صهیونیستی این ایده را در جریان سفر به قطر که یکی از کشورهای عربی نزدیک به جمهوری اسلامی به شمار می‌آید، تکرار کرد.
مقام‌های صهیونیستی در پیگیری طرح‌های ضدامنیتی خود در منطقه از این هم پا را فراتر گذاشتند و از امریکا خواستند رهبری تشکیل اتئلافی نظامی با مشارکت کشورهای عربی و اسرائیل برای مقابله با تهدیدهای ایران را در دست گیرد.
این را «بنی گانتس»، وزیر دفاع رژیم صهیونیستی چندی پیش مطرح کرد و مدعی شد که در مواجهه با جنگ‌افروزی ایران آنچه که نیاز است، تنها همکاری نیست بلکه ایجاد نیرویی منطقه‌ای با رهبری امریکاست که همه طرف‌های درگیر را تقویت می‌کند.
اینها در حالی مطرح شده که پیشتر تل‌آویو با قوت گرفتن احتمالات دستیابی به تفاهم در وین مدعی شده بود خود را به این توافق متعهد نمی‌داند خواسته‌ای که امریکا هم به آن چراغ سبز نشان داده و به این حق خودخوانده مشروعیت بخشیده است.

همدستی امریکا
رویکردی که رژیم صهیونیستی در روند عادی‌سازی رابطه با اعراب در پیش گرفته است به پشتوانه حمایت ایالات متحده با جدیت بیشتری در حال پیگیری است. چه آنکه امریکا در پی شکست سنگین ماجراجویی‌های خود در منطقه، تصمیم به خروج از منطقه گرفت و دیگر اینکه متوجه این واقعیت شده بود که استراتژی پرهزینه مداخله نظامی‌اش در کشورهای منطقه با هدف مقابله با نقش منطقه‌ای ایران هیچ تأثیری بر جلوگیری از واکنش‌های انتقامجویانه به نیروها و مواضع امریکایی در منطقه نداشته است.  خاصه آنکه این واقعیت پدیدار شده چنانچه جمهوری اسلامی ایران تهدیدی از ناحیه امریکا و همپیمانانش را جدی تصور کند، آنگاه همه نیروها و دارایی‌های امریکا در خلیج فارس به هدف اصلی این حملات تبدیل می‌شوند.
از این رو امریکا برای جبران این خسارات و در پی تصمیم به خروج تدریجی از منطقه از یک‌سو به حمایت همه‌جانبه همپیمانان منطقه‌اش و تجهیز آنها به جدیدترین سلاح‌های پیشرفته و جنگ‌افزارهای خونبار و کمک اطلاعاتی روی آورد و از سوی دیگر کمک به عادی‌سازی رابطه میان اسرائیل و کشورهای عربی و تشکیل ائتلاف‌های منطقه‌ای علیه ایران را در دستور کار خود قرار داد.
رویکردی که سبب شد «جو بایدن»، رئیس جمهور امریکا با این تصور که اهدافی که کشورش در سیاست مداخله منطقه‌ای خود دنبال می‌کند، بدون حضور در منطقه نیز قابل دستیابی است، بر حمایت بی‌چون و چرای خود از همپیمان منطقه‌ای‌اش یعنی رژیم صهیونیستی افزود.

شکست یک ایده موهوم
تل‌آویو در حالی عادی‌سازی رابطه با اعراب را زیر سایه حمایت امریکا در منطقه دنبال می‌کند که پیشتر ائتلاف‌های عربی در تحقق بسیاری از اهداف خود از جمله مقابله با جمهوری اسلامی ایران ناکام مانده و حاصلی فراتر از بیانیه‌های ادعایی نداشته است.
به این ترتیب در شرایطی که رژیم صهیونیستی حفظ موجودیت خود را در استمرار بحران در منطقه جست‌و‌جو و ائتلافی موهوم به بهانه مقابله با تهدید ایران را دنبال و اعراب را به این امر ترغیب می‌کند، نباید فراموش کرد که ایده تأمین امنیت داخلی با اتکا به یک قدرت خارجی تا پیش از آن حاصلی جز تشدید تنش‌ها و تهدیدات گاه و بیگاه به فراخور سیاست‌های پرفراز و فرود ابرقدرت‌ها در منطقه نداشته است.
واقعیتی که کشورهای عربی تنها با یادآوری آن می‌توانند ابعاد پنهان بحران‌آفرینی مقام‌های صهیونیستی برای تشکیل ائتلاف علیه ایران را دریافته و اجازه پیشروی به این رژیم برای تحقق خواسته‌های نامشروع آن را در منطقه ندهند.

فرهنگی/ «روزی که آقای شفاه به من گفت مریلا کار را پذیرفته، دنیا را به من دادند. نزدیکترین دوستانم وقتی فیلم را دیدند، گفتند چقدر شبیه تو بازی کرده بود. حرکات دستش، نگاه‌های مضطربش، عصبانیت‌هایش، گام‌های بلندش... می‌دانید چرا؟ مریلا نقش‌ها را بازی نمی‌کند، مریلا نقش‌ها را زندگی می‌کند.» این عبارات بخشی از صحبت‌های شهره پیرانی همسر شهید داریوش رضایی‌نژاد است که این روزها برشی از زندگی اش را می‌توان روی پرده سینما تماشا کرد. برشی که کمتر امکان همذات‌پنداری با آن وجود دارد اما باید روایت شود تا مخاطب بداند ترور یک عشق چگونه اتفاق افتاده است.
شهره پیرانی در یادداشتی از انتخاب مریلا زارعی، کسی که نقشش را در فیلم بازی کرده، نوشته است. بر اساس آنچه ایشان از مریلا زارعی نقل می‌کند، این بازیگر گفته است که نقش‌ها را یا برمبنای اولویت بازیگری‌ حرفه‌ای‌اش انتخاب می‌کند یا به نقشی اعتقاد و علاقه شخصی دارد.
مریلا زارعی همچنین درباره دلیل انتخاب این نقش بیان کرده که اغلب فیلم‌های سینمای ایران در سال‌های اخیر، زن را به حاشیه برده، اما این فیلمنامه زن را به‌عنوان یک کنشگر فعال به نمایش می‌گذارد.
بین انتخاب‌هایی که این بازیگر طی سال‌های فعالیتش کرده نسبت به آنچه انجام داده است، تفاوت آنچنانی نمی‌توان یافت و حتی می‌توان به این مسأله اشاره کرد که زارعی در بیشتر آثاری که حضور داشته، نماد یک زن عاشق و ظریف اما قدرتمند و محکم و فعال در صحنه‌های مختلف اجتماعی بوده است.
از ویژگی‌های نقش این بانوی سینمای ایران در جدیدترین اثر سینمایی‌اش یعنی «هِناس» بسیار می‌توان گفت اما این بسیار نه تنها در چهلمین جشنواره فیلم فجر دیده نشد بلکه این روزها و همزمان با اکران سراسری فیلم هم، انگار قرار است زیر سایه حاشیه‌سازی‌ها قرار بگیرد.
اینکه یک بازیگر حرف و عملش شبیه یکدیگر باشد، برای مخاطبان امروز که بسیار نکته‌بین و جزئی‌نگر هستند مسأله مهمی‌ است و به جرأت می‌توان گفت مریلا زارعی جزو این دسته از افراد است. بازیگری که در آثاری دغدغه‌مند حضور پیدا کرده است که از آن جمله می‌توان به «بادیگارد»، «چ»، «شیار 143» و... اشاره کرد.
این حضور تنها و صرفاً به معنای بازی نبوده است بلکه پشت فیلم و حرفی که برای گفتن دارد، ایستاده است و این مسأله به اعتقادی که او به نقش‌هایش دارد باز می‌گردد اما آیا کسی به نحوه بازی این بازیگر توجه می‌کند؟ یا مدام تلاش می‌کنند که فضای دوقطبی ایجاد کنند و بازیگر را جدا از مردم ببینند.
اینکه ما این روزها حالمان به دلایل متعدد خوب نیست دلیل نمی‌شود به یک بازیگر که بارها ثابت کرده، حرف و عملش یکی‌ است، حمله کنیم. این اتفاق حتی باعث می‌شود عده‌ای از بازیگران بر اساس آنچه می‌بینند و می‌شنوند پیشنهاد بازی در اینگونه آثار را نپذیرند و قید کار را بزنند.
و اما پرسش اصلی که می‌توان مطرح کرد این است که چه بر سر ما آمده که اینگونه در این روزها که به کمک هم نیاز داریم، پشت یکدیگر را خالی می‌کنیم؟
«هناس» به کارگردانی حسین دارابی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفاه و با بازی مریلا زارعی در نقش شهره پیرانی و بهروز شعیبی در نقش داریوش رضایی‌نژاد از 18 خردادماه اکران خود را در سینماهای سراسر کشور آغاز کرده و با موضوع پرداختن به زندگی و ترور شهید هسته‌ای به اکران خود در سینماها ادامه می‌دهد.

مریم شهبازی/ چند سالی است که طیف بیشتری از نویسندگان متوجه کارکردهای بهره‌مندی از تاریخ، به‌عنوان ابزاری اثرگذار در خلق داستان‌ و رمان شده‌اند. اکبر صحرایی هم از جمله این افراد است، نویسنده‌ای که عمده تمرکز خود را بر مخاطبان نوجوان گذاشته و آثار متعددی پیرامون ادبیات دفاع مقدس و انقلاب، منتهی با روایتی طنز و داستانی روانه کتابفروشی‌ها کرده است. برخی اما و اگرهای داستان‌نویسی تاریخی را در گپ‌و گفت امروزمان با این نویسنده می‌خوانید.

قدم در ورطه‌ای که جسارت می‌طلبد
همان‌طور که اشاره شد، توجه به وقایع تاریخی از جمله مضامینی است که چندی است با استقبال بیشتری از سوی نویسندگان روبه‌رو شده، پیش‌تر معدود افرادی حاضر به ورود به این عرصه می‌شدند، چراکه بهره‌مندی از تاریخ، حتی زمانی که قرار به درآمیختن آن با تخیل باشد نیازمند مطالعه و تحقیق بیشمار است. اکبر صحرایی که به سال‌های ابتدایی بعد از پیروزی انقلاب در آثار خود توجهی جدی دارد در پاسخ به اینکه چطور می‌توان از تاریخ در خلق آثار داستانی بهره گرفت به «ایران» می‌گوید: «در تألیف چنین آثاری توجه به برخی موارد ضروری است، از جمله اینکه نویسنده نباید سراغ تاریخ برود مگر آنکه احاطه کافی به وقایع برهه زمانی مورد نظر داشته باشد.»
بخشی از چرایی علاقه‌مندی کمتر نویسندگان به خلق آثاری براساس وقایع تاریخی را می‌توان در گفته صحرایی جست‌و‌جو کرد، اینکه بدون مطالعه نمی‌توان سراغ داستان و رمان‌نویسی تاریخی رفت. صحرایی که کسب عنوان برگزیده رویدادهایی همچون جایزه «جلال آل احمد» و جایزه «کتاب دفاع مقدس» در کارنامه کاری‌اش ثبت شده ادامه می‌دهد: «بخش عمده‌ دلیل اینکه نویسندگان‌مان سراغ تاریخ‌نویسی نمی‌روند برخاسته از ناآشنایی آنان است. درست است که بهره‌مندی از تاریخ به جذابیت بیشتر اثر می‌انجامد اما از طرفی برای افرادی که بی‌توجه به ضرورت‌ها، سراغ آن بروند ورطه خطرناکی است.»این نویسنده و پژوهشگر ادبی- تاریخی معتقد است که با‌وجود افزایش تعداد نویسندگانی که آگاهانه و براساس مطالعه قدم به عرصه داستان‌نویسی تاریخی می‌گذارند، همچنان با ضعف بسیاری در این زمینه روبه‌رو هستیم. نکته دیگری که صحرایی و همچنین منتقدان ادبی بر آن تأکید دارند، برخی کم‌کاری‌ها در حوزه‌های پژوهشی تاریخی است. با برطرف شدن نقاط مبهم در حوزه تاریخ، برای نویسندگان نیز در صورت علاقه‌مندی بستر کامل‌تری برای تلفیق تاریخ با ادبیات داستانی فراهم می‌شود.
صحرایی با اشاره به سوژه‌های بیشماری که در وقایع تاریخی نهفته است تأکید دارد از شخصیت‌های اثرگذار بر اتفاقات و موضوعات مختلف نیز می‌توان برای خلق آثار بدیع و خواندنی بهره گرفت، می‌گوید: «چرا راه دور برویم، در تاریخ همین یکصد سال اخیر با شخصیت‌های مثبت و منفی بسیاری در دایره جغرافیایی کشورمان روبه‌رو هستیم که مواجهه با آنها برای خوانندگان جذاب است. شخصیت‌هایی نظیر «شعبان جعفری» یا «طیب» هنوز هم وجوه جالبی برای به تصویر کشیدن در قالب رمان و داستان کوتاه دارند. نویسنده‌ای که سراغ تاریخ و شخصیت‌های اثرگذار آن برود حتی گاهی از خلق شخصیت‌های تازه هم بی‌نیاز می‌شود.»
 
خاطرات تاریخی، مفید برای نویسندگان علاقه‌مند
صحرایی که در جمع داوران جایزه ادبی جلال آل احمد دوره قبل هم حضور داشته پیشنهادی هم برای نویسندگان جوان و آنهایی که خواهان قدم گذاشتن به این عرصه هستند هم دارد و تصریح می‌کند: «مطالعه خاطرات شخصیت‌هایی که جزئی از تاریخ سرزمین‌مان هستند یکی از راه‌های خوب برای سوژه‌یابی است، بگذارید مثالی بزنم. خاطرات هفت جلدی «اسدالله علم» یکی از همین کتاب‌هاست، علم از کارگزاران مهم رژیم پهلوی بوده و به همین واسطه نویسنده‌ قادر است خرده‌روایت‌های بسیاری از میان نوشته‌های وی بیرون بکشد. خرده‌روایت‌هایی که در صورت آمیختن آنها با تخیل خود نویسنده به آثاری خواندنی تبدیل خواهند شد.»
او ادامه می‌دهد: «در کنار ضرورتی همچون مطالعه و تسلط نویسنده به بخش تاریخی مورد نظرش، نکته مهم دیگر، بحث بازآفرینی تاریخ است. چگونگی درآمیختن ادبیات و تاریخ هم مهم است و اغراق نیست اگر بگویم کار هر نویسنده‌ای نیست. فارغ از این ضرورت‌ها، تاریخ و شخصیت‌های برخاسته از آن جذابیت بسیاری به کتاب‌ها می‌بخشد.»
از آنجایی که تمرکز بیشتر اکبر صحرایی بر داستان‌ و رمان‌نویسی برای گروه سنی نوجوان است، او درباره تفاوت‌های چگونگی استفاده از تاریخ در ادبیات داستانی نیز می‌گوید: «وقتی بحث نوشتن برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان به میان می‌آید کار نویسنده به مراتب دشوارتر هم می‌شود. اینها نسلی هستند که از همان ابتدا زندگی‌شان به دنیای تکنولوژی و رهاوردهای دنیای مدرن گره خورده است. جذب اینها خیلی سخت‌تر از مخاطبان بزرگسال است.»

ادبیات کهن را فراموش نکنیم
وی درباره راهکارهایی که می‌توان برای جذب مخاطبان کم‌ سن‌وسال به داستان‌ها و رمان‌های تاریخی، از آنها بهره گرفت ادامه می‌دهد: «در چنین مواقعی می‌توان حتی سراغ افسانه‌ها و داستان‌های بومی و برخاسته از تاریخ شفاهی رفت، چه ایرادی دارد که یک داستان یا رمان تلفیقی از ادبیات کهن، تاریخ و تخیل نویسنده باشد. حداقل، تجربه خود من که از این درآمیختن خوب بوده و بازخوردهای مثبتی هم از نوجوانان داشته‌ام.»نویسنده مجموعه چند جلدی طنز دفاع مقدس «دارو دسته دارعلی» تصریح می‌کند:«برخی تصور می‌کنند مخاطبان کم سن‌وسال امروز علاقه‌ای به ادبیات کهن ندارند. این تصور اشتباهی است و اگر کودک و نوجوان امروز آن استقبالی که باید را نشان نمی‌دهد از کم‌کاری یا نقص در کار خود ماست، وگرنه در همین سال‌ها هم داستان‌ها و رمان‌هایی نوشته و اتفاقاً پرفروش شده‌اند که در آنها ردپای پررنگی از کتاب‌های شاخص ادبیات کهن همچون بوستان و گلستان دیده می‌شود. ادبیات کهن ظرفیت بسیاری برای استفاده همزمان با دیگر موضوعاتی همچون مفاهیم دینی، اخلاقی و تاریخی دارد.»
وی در پایان تأکید می‌کند:«بخش قابل توجهی از وقایع تاریخی برای همه مردم قابل درک و لمس نیستند، از جمله جنگی که طی هشت سال، رژیم بعث عراق به کشورمان تحمیل کرد. در این بین با آثاری همچون خاطره‌نگاری‌ها ، داستان‌ها و رمان‌های تاریخی می‌توان بخشی از آنچه در وقایع اینچنینی بر نقاطی از جمله خرمشهر و خوزستان بر مردم گذشته را به ساکنان دیگر قسمت‌های کشورمان نیز نشان داد. هرچند اینجا بحث میزان استفاده نویسنده از تخیل هم در میان است.»

«داوه‌تا کورمانجی» در زبان کرمانجی به معنای جشن عروسی کرمانجی است و در فرهنگ کردهای خراسان، جشن عروسی مهم‌ترین جشن زندگی یک فرد است که با شکوه و شادی بسیار برگزار می‌شود. کردها در جشن عروسی با همیاری و همکاری یکدیگر پایه‌های تعاملات اجتماعی را مستحکم کرده و بر انسجام و همبستگی اجتماعی خود می‌افزایند.  با توجه به ارزش و اهمیت مراسم جشن عروسی در میان کردهای خراسان عناصر ارزشمند و منحصربه‌فرد و نقش آن در تحکیم اجتماعی پرونده این مراسم طی ۶ ماه مستندسازی شده و پس از تأیید در شورای ثبت میراث معنوی استان به شورای ثبت ملی فرستاده شد و در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۳ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسید.
عکس:سید محمد آل رسول/ایسنا